Ο Πόλεμος του ΄40 : Φορολογία, Έρανοι, Λαχεία, Λάφυρα και Πολεμόσημο.
Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven
Η οικονομική (Δημοσιονομική διάσταση) διάσταση του Πολέμου του ΄40 «λίγο» μας απασχολεί, αλλά και γενικά η Ιστορική μελέτη είναι σε εμβρυακό στάδιο.
Στην Ανασκόπηση της Τραπέζης της Ελλάδος, για την περίοδο 1940-1941, αναφέρονται μεταξύ άλλων αναφέρει : Μεγάλη (αναμενόμενη ) πτώση των Φορολογικών Εσόδων, που έχουν επηρεαστεί από τον Διεθνή Πόλεμο, σημαντικά «ελλειματικός προϋπολογισμός» «Το αποτέλεσμα θα ήτο έτι δυσμενέστερον, εάν ο πατριωτισμός των Ελλήνων δεν οδήγει εις τα Δημόσια Ταμεία, προς εκπλήρωση των υποχρεωσεών τους… Αλλά η προσπάθεια του Ελληνικού Λαού δεν στάματα, ούτε στην πρόθυμο συμμετοχή εις τον έρανον… »
1. Φορολογικές Απαλλαγές
Όπως ήταν φυσικό, αμέσως μετά από την έναρξη του Πολέμου, ψηφίστηκαν σημαντικές φορολογικές απαλλαγές (Αναστολή και μείωση διαφόρων φορολογιών, καθώς και διακανονισμός των οφειλών).
Επίσης έγινε αύξηση των συντάξεων και υποχρεωτική ασφάλιση των κτισμάτων (εκτός των μικρών ιδιοκατοικούμενων κατοικιών)
2. Έρανοι
· Έρανος της Κοινωνικής Πρόνοιας
Ο «Πανελλήνιος Εράνος Κοινωνικής Πρόνοιας», φαίνεται ότι ήταν ο κύριος ερανικός φορέας εκείνη την περίοδο :
· Το Ίδρυμα η «Φανέλα του Στρατιώτη»
Δείτε σχετικά το άρθρο του Ελευθέριου Γ. Σκιαδά: «Η «ΦΑΝΕΛΛΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΟΥ» Η γέννηση και εξέλιξη του θεσμού και ο ρόλος της Πριγκίπισσας Αλίκης»
(Πηγή : https://www.taathinaika.gr/i-fanella-tou-stratiotou/ )
· Έρανος της Ε.Ο.Ν
Η Εθνική Οργάνωσις Νεολαίας (ΕΟΝ ή Ε.Ο.Ν.) ήταν κυβερνητική οργάνωση νέων που ιδρύθηκε από το καθεστώς του Ιωάννη Μεταξά το 1936 ( Ο όρος Καθεστώς της 4ης Αυγούστου αναφέρεται στο δικτατορικό καθεστώς της Ελλάδας) και διαλύθηκε τον Απρίλιο του 1941, τρεις μήνες μετά το θάνατό του, με την κατάρρευση του μετώπου από τη γερμανική εισβολή.
· Μαθητικά Συσσίτια
Ένας άλλος τρόπος εράνου ήταν και η ενίσχυση των «Μαθητικών Συσσιτίων»
Τα μαθητικά συσσίτια ως εκπαιδευτικός θεσμός ιδρύθηκαν το 1937.
3. «Προϊόντα» της Εποχής
4. Λαχεία
· «Το Μέγα Πολεμικόν Λαχείον»
Το «Μέγα Πολεμικόν Λαχείον» κυκλοφόρησε στις 18 Οκτωβρίου του 1940. Η κυκλοφορία του ήταν μηνιαία, στον αριθμό των 100.000 γραμματίων και σε τετράδες. Συνολικά έδινε κέρδη 10.000.000 δρχ.» (Πηγή: http://www.efsyn.gr/arthro/stigmiotypa-apo-ta-metopisthen)
Το Πατριωτικό Ίδρυμα Κοινωνικής Προστασίας και Αντιλήψεως (Π.Ι.Κ.Π.Α.) ιδρύθηκε με πρωτοβουλία της Βασίλισσας Σοφίας, το 1914, με την επωνυμία «Πατριωτικός Σύνδεσμος των Ελληνίδων» με την υπ’ αριθ. 6030/1914 απόφαση του πρωτοδικείου Αθηνών. Σκοπός το Συνδέσμου ήταν: α) η νοσηλεία των ασθενών και τραυματιών εν καιρώ πολέμου, σε συνεργασία με τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και τη Στρατιωτική Υγειονομική Υπηρεσία και β) η περίθαλψη των απόρων οικογενειών των οποίων οι προστάτες βρισκόταν στις τάξεις του στρατού.
Παράλληλα όμως συνέχισαν να κυκλοφορούν και τα άλλα κρατικά Λαχεία, όπως το «Εθνικό Λαχείο», με έμφαση στην ενίσχυση του αγώνα.
5. Τα λάφυρα από τις νίκες του Πολέμου
6. Το «Πολεμόσημο»
Ενώ ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος (Πόλεμος του ‘40) , βρισκόταν σε εξέλιξη, ψηφίζεται ο Αναγκαστικός Νόμος (Α.Ν.) 2778/25-1-1941 «Περί καθιερώσεως ενσήμου υπέρ του Εθνικού Αγώνος «Πολεμοσήμου» ».
Η χρήσις και εν γένει η κατανάλωσις του Πολεμοσήμου είναι προαιρετική , γίνεται δε αύτη επί πάσης φύσεως συναλλαγής.
Το ποσοστόν του καταβλητέου Πολεμοσήμου αφίεται εις την προαίρεσιν του Λαού, καταβάλλεται δε προκειμένου μεν περί συναλλαγών υπό οιουδήποτε η υπό πάντων των συναλλασσομένων εν αυταίς, προκειμένου δε περί παροχής υπηρεσιών υπό του λαμβάνοντος ή παρέχοντος την αμοιβήν της παρεχομένης υπηρεσίας ή και παρ’ αμφοτέρων.