Με τροπολογία που κατατέθηκε σε νομοσχέδιο στη Βουλή ρυθμίζονται θέματα αναφορικά με την υποβολή των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων και μεταξύ άλλων, παρατείνεται μέχρι την οριζόμενη ημερομηνία (31η.12.2024), η προθεσμία υποβολής από τα υπόχρεα πρόσωπα των προαναφερόμενων δηλώσεων, αρχικών σύμφωνα με τις οριζόμενες προϋποθέσεις, καθώς και ετήσιων για τα έτη 2023 και 2024.
Α. Αιτιολογική έκθεση
Η «ταυτότητα» της αξιολογούμενης ρύθμισης
1. Ποιο ζήτημα αντιμετωπίζει η αξιολογούμενη ρύθμιση;
Άρθρο 1: Η προτεινόμενη ρύθμιση προβλέπει εξαίρεση από τις προθεσμίες που ορίζονται στο πρώτο και το τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 5026/2023 (Α’ 45), περί του χρόνου υποβολής της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης, και στο άρθρο 23 του ν. 5026/2023, περί της Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων.
Η εξαίρεση καθίσταται αναγκαία προκειμένου αφενός να διευκολυνθεί η ασφαλής μετάβαση στο καθεστώς που εισήγαγε ο ν. 5026/2023, ως προς τον τρόπο υποβολής των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης (Δ.Π.Κ.), και των Δηλώσεων Οικονομικών Συμφερόντων (Δ.Ο.Σ.), και αφετέρου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβολής Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ., χωρίς προβλήματα που θα δημιουργούσαν πρόσθετα διαδικαστικά βάρη για τον διοικούμενο ή ερμηνευτικές αμφιβολίες για την εγκυρότητα των δηλώσεων.
Επιπλέον, η προτεινόμενη ρύθμιση περιέχει ειδική πρόβλεψη για τις αρχικές (με απόκτηση ιδιότητας από 28.2.2023) και ετήσιες (έτους 2023, χρήσης 2022) δηλώσεις των υπόχρεων προσώπων του άρθρου 4 του ν. 5026/2023, καθώς επίσης και για τις αρχικές δηλώσεις των ετών 2023 και 2024 των λοιπών υπόχρεων του ν. 5026/2023, με τις οποίες παρέχονται εγγυήσεις διαφάνειας αλλά και ασφάλειας δικαίου.
2. Γιατί αποτελεί πρόβλημα;
Άρθρο 1: Ο ν. 5026/2023 εισήγαγε έναν διαφορετικό μηχανισμό ως προς τον τρόπο υποβολής Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ., με ενισχυμένες διαλειτουργικότητες και απλοποιημένες διαδικασίες που καθιστούν αφενός εύκολη, γρήγορη και ασφαλή την υποβολή των δηλώσεων από τα υπόχρεα πρόσωπα και αφετέρου άμεσο και αποτελεσματικό τον έλεγχο των δηλώσεων από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 5026/2023, η Δ.Π.Κ. υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, μέσω της ενιαίας ηλεκτρονικής εφαρμογής www.pothen.gr, η οποία είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), προς την Επιτροπή Ελέγχου και υπόκειται σε ηλεκτρονική επεξεργασία από αυτοτελή ειδική βάση δεδομένων. Επίσης, μια από τις καινοτομίες του ν. 5026/2023 είναι η με αποκλειστικά ηλεκτρονικό τρόπο διαβίβαση στοιχείων από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και τα πιστωτικά ιδρύματα, καθώς, επίσης, και από τους συμβολαιογράφους.
Με δεδομένη την τεχνική πολυπλοκότητα της προετοιμασίας της παραγωγικής λειτουργίας της νέας ηλεκτρονικής εφαρμογής υποβολής Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ., κρίνεται αναγκαία η παράταση των προθεσμιών υποβολής των δηλώσεων αυτών, για λόγους ασφάλειας δικαίου και διοικητικής αποτελεσματικότητας, προκειμένου να αποφευχθούν αφενός ο κίνδυνος απώλειας προθεσμιών ή δικαιωμάτων και αφετέρου ο κίνδυνος επιβάρυνσης των ελεγχόμενων προσώπων με πρόσθετα διοικητικά βάρη.
3. Ποιους φορείς ή πληθυσμιακές ομάδες αφορά;
Άρθρο 1: Όλους τους υπόχρεους σε υποβολή Δ.Π.Κ. και Δ.Ο.Σ., τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα και τους σχετιζόμενους φορείς (όπως χρηματοπιστωτικά ιδρύματα).
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1
Υποβολή Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων
1. Οι Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων:
α) αρχικές, με απόκτηση ιδιότητας υπόχρεου από την 28η.2.2023 έως και την 30ή.9.2024, και
β) ετήσιες του έτους 2023 (χρήση 2022) και του έτους 2024 (χρήση 2023) υποβάλλονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 5026/2023 (Α’ 45) μέχρι και την 31η.12.2024, κατ’ εξαίρεση των προθεσμιών που ορίζονται στο πρώτο και το τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 5026/2023, περί του χρόνου υποβολής της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης, και στο άρθρο 23 του ν. 5026/2023, περί της Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων.
2. Οι αρχικές, με απόκτηση ιδιότητας υπόχρεου από την 28η.2.2023, και οι ετήσιες Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων του έτους 2023 (χρήση 2022) για τα υπόχρεα πρόσωπα του άρθρου 4 του ν. 5026/2023, οι οποίες έχουν υποβληθεί ή υποβάλλονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή του ν. 3213/2003 (Α’ 309), σύμφωνα με τις διατάξεις του ίδιου νόμου, μέχρι την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 5026/2023, θεωρούνται ισχυρές χωρίς να απαλλάσσονται οι ανωτέρω υπόχρεοι από την υποχρέωση υποβολής αρχικής και ετήσιας Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων για το ίδιο διάστημα στην ηλεκτρονική εφαρμογή του ν. 5026/2023, σύμφωνα με τις διατάξεις του ίδιου νόμου.
3. Με την επιφύλαξη της παρ. 2, οι αρχικές, με απόκτηση ιδιότητας υπόχρεου από την 28η.2.2023, Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων των ετών 2023 και 2024, οι οποίες έχουν υποβληθεί ή υποβάλλονται στην ηλεκτρονική εφαρμογή του ν. 3213/2003, σύμφωνα με τις διατάξεις του ίδιου νόμου, μέχρι την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 5026/2023, θεωρούνται ισχυρές και τα υπόχρεα πρόσωπα απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής αρχικής Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων στην ηλεκτρονική εφαρμογή του ν. 5026/2023.
4. Για τις δηλώσεις των παρ. 2 και 3 που έχουν υποβληθεί ή υποβάλλονται στην πλατφόρμα του ν. 3213/2003 εφαρμόζονται ως προς τον έλεγχο και τη δημοσιοποίηση οι διατάξεις του ν. 5026/2023.