Όταν άλλωστε κανείς σταθεί μπροστά στο ασπρόμαυρο πορτραίτο της Ελίζας Γουλανδρή, φωτογραφημένη από τον Franck στο Γκστάαντ τον Δεκέμβριο του 1999, μόλις έξι μήνες πριν τον θάνατο της, αναρωτιέται αν θυμάται να έχει δικές του ή φωτογραφίες των αγαπημενων του προσώπων όπου να αποτυπώνεται η φευγαλέα αυτή στιγμή, η εικόνα του ποιοί πραγματικά είναι μπροστά στο όποιο φως.
Οι δύο εκθέσεις, το διπλό, παράλληλο φωτογραφικό αφιέρωμα στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, σε Αθήνα και Άνδρο τιμά το ζευγάρι καλλιτεχνών Henri Cartier-Bresson (1908-2004) και Martine Franck (1938-2012) και συντροφεύει, “ανοίγει” τη ματιά μας στην καρδιά του καλοκαιριού, στη δυνατότητα να εστιάζουμε στη στιγμή βρίσκοντας μέσα από τις ασπρόμαυρες εικόνες και τα ανεστραμμένα “αρνητικά”, την αξία της.
Στην Αθήνα με τον Henri Cartier-Bresson
Αν πάμε πίσω στο 1987 θα βρούμε ότι ήταν ο Cartier-Bresson που εγκαινίασε τη νέα πτέρυγα του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο με μια έκθεση 150 φωτογραφιών του, που είχε εκείνος επιλέξει. Ενώ ταξίδεψε μάλιστα ο ίδιος στη Χώρα της Άνδρου για να επιβλέψει το στήσιμο της.
Για την υλοποίηση των εκθέσεων το Ίδρυμα Βασίλη Ελίζας Γουλανδρή συνεργάστηκε με το Ίδρυμα Henri Cartier-Bresson. Το αφιέρωμα στον Henri Cartier-Bresson παρουσιάζεται στο Μουσείο του Ιδρύματος Βασίλη Ελίζας Γουλανδρή στην Αθήνα.
Στη μία θεματική της ενότητα, παρουσιάζονται οι γνωστότερες φωτογραφίες του και είναι αφιερωμένη στο μοναδικό του λεύκωμα “Η αποφασιστική στιγμή (Images à la sauvette)” ενώ η δεύτερη, έχει τίτλο Ελλάδα, και περιλαμβάνει φωτογραφίες που τράβηξε κατά τη διάρκεια των τριών ταξιδιών που πραγματοποίησε στην Ελλάδα.
Οι ταβέρνες με τις καλαμιές, το ζεϊμπέκικο, η παλιά Πλάκα, οι αγροτικές περιοχές και τα στιγμιότυπα από τα νησιά εμπλέκονται με τις λήψεις που αποτυπώνουν το είναι προσώπων όπως η Μαρία Κάλλας, Ευγένιος Σπαθάρης , Γιάννης Τσαρούχης και ο Οδυσσέας Ελύτης.
Για πρώτη φορά, οι φωτογραφίες που τράβηξε ο Cartier-Bresson κατά τη διάρκεια των τριών ταξιδιών που πραγματοποίησε το 1937, το 1953 και το 1961, ενίοτε ως απεσταλμένος των περιοδικών Vogue και Holiday συγκεντρώνονται και παρουσιάζονται στην ενότητα της έκθεσης Ελλάδα.
Ενώ αυτή η “αποφασιστική στιγμή” τόσο αιθέρια αποτυπώνεται στη λήψη του στη Σίφνο (τη βλέπετε στην κεντρική φωτογραφία του άρθρου) και αφού ο ίδιος περίμενε για ώρες ώστε το κοριτσάκι με το φόρεμα να τρέξει από την άσπρη σκάλα στην αιωνιότητα.
Ξεναγήσεις για το κοινό στην έκθεση του Henri Cartier-Bresson θα πραγματοποιούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του αφιερώματος ενώ μια ειδικά σχεδιασμένη διαδραστική ξενάγηση με τίτλο «Φωτο-βόλτα στο Παγκράτι» θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 12 Ιουλίου, όπως επίσης και κάθε Παρασκευή από 30 Αυγούστου.
Στην Άνδρο με την Martine Franck
Στην αναδρομική έκθεση της Martine Franck που διοργανώνει το Ίδρυμα Βασίλη Ελίζας Γουλανδρή στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο, παρακολουθούμε όλη την εξέλιξη της καλλιτεχνικής της πορείας από τα πρώτα της βήματα το 1963 έως τον θάνατό της το 2012.
Η έκθεση με τίτλο “Κοιτάζοντας τους άλλους”, περιλαμβάνει περίπου 150 φωτογραφίες της καθώς και σημαντικό αρχειακό υλικό, ζωντανεύοντας την φράση της «Πιστεύω ότι δεν μπορείς να είσαι καλός φωτογράφος αν δεν έχεις περιέργεια για τους άλλους […]»
Η περιέργεια για τους άλλους, ως μια ειλικρινής έλξη για τους ανθρώπους αποτέλεσε τον πυρήνα του βαθιά ευαίσθητου και ταυτόχρονα ριζικά δυνατού φωτογραφικού της έργου.
Από την ανεμελιά της παιδικής ηλικίας μέχρι την ανεύρεση της στο βλέμμα της τρίτης ηλικίας και τα πορτραίτα εργατών, τους φεμινιστικούς αγώνες ακόμα και τη βουδιστική πνευματικότητα η έκθεση Κοιτάζει τους Άλλους διαιωνίζοντας καθ΄ύψος την ουσία τους.
Πληροφορίες
HENRI CARTIER-BRESSON – MARTINE FRANCK
Αθήνα & Άνδρος, 3 Ιουλίου – 27 Οκτωβρίου 2024
Υπό την αιγίδα του Γαλλικού Υπουργείου Πολιτισμού
Από 1 έως και 31 Αυγούστου θα πραγματοποιούνται ξεναγήσεις για το κοινό στα ελληνικά και στα αγγλικά, ενώ υπάρχει επίσης η δυνατότητα για ομαδικές ή ιδιωτικές ξεναγήσεις κατόπιν συνεννόησης.
Παράλληλα, εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά ηλικίας 5-7 ετών και 8-12 ετών καθώς επίσης και διαδραστικές οικογενειακές ξεναγήσεις θα πραγματοποιούνται από τις 24 Ιουλίου έως τις 25 Αυγούστου.
Γενικός συντονισμός εκθέσεων:
Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau, Υπεύθυνη Συλλογής Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή
Επιμέλεια εκθέσεων:
Martine Franck. Κοιτάζοντας τους άλλους Clément Chéroux, Διευθυντής Ιδρύματος Henri Cartier-Bresson, Παρίσι Henri Cartier-Bresson.
Η αποφασιστική στιγμή Aude Raimbault, Υπεύθυνη Συλλογών Ιδρύματος Henri Cartier-Bresson, Παρίσι Henri Cartier-Bresson. Ελλάδα Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau, Υπεύθυνη Συλλογής Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή
Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή
Ερατοσθένους 13, Αθήνα 11635
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο & Κυριακή 10.00-18.00
Παρασκευή 10.00-20.00
Τρίτη κλειστά
Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Χώρα, Άνδρος 84500
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 11.00-15.00 & 18.00-21.00, Δευτέρα 11.00-15.00
Δευτέρα απόγευμα & Τρίτη κλειστά