Από τις δουλειές του αγρού και την προστασία από τον δυνατό άνεμο των νησιών, τον ελληνικό ήλιο κατά τη διάρκεια το θέρους ως τα σχέδια εμπνευσμένα από την ελληνική φύση, τους μύθους, τα βουνά και τη θάλασσα, τα μαντήλια αλλοτινών εποχών στη χώρα μας έδεναν με μια κίνηση πρακτικότητας στην καθημερινότητα των γυναικών.
Με κόμπους σφιχτούς, δυνατούς, ικανούς να συγκρατήσουν και να μεταφέρουν άλλοτε το κολατσιό στην ύπαιθρο ή το τρατάρισμα σε πρόσωπα αγαπημένα και σήμερα τους αιώνες που πέρασαν στα εναπομείναντα χέρια που γνωρίζουν πως να τα δένουν χωρίς οδηγίες και χωρίς καθρέφτη.
Κόμπους που άλλο τόσο εύκολα ανοίγουν ξανά σε μια ευωδιαστή νησιώτικη μπουγάδα, σε μια συνθήκη σημερινή που ακόμα και αν μοιάζει ασύνδετη, υφαίνεται με τις κλωστές μιας ανοιχτόκαρδης διαχρονικότητας.
Και αν στο σήμερα τα μαντήλια στο μυαλό μας είναι μεταξωτά, συνδεδεμένα κυρίως με το ρετρό χόλιγουντ, με τα κάμπριο αυτοκίνητα, τις βέσπες και τους κήπους από επαύλεις δίπλα στη θάλασσα, την Audrey Hepburn, την Marilyn Monroe και την Grace Kelly αλλά και οίκους όπως οι Hermes, Dolce Gabbana, Gucci και Louis Vuitton μεταξύ άλλων, στην πραγματικότητα τα μαντίλια στη χώρα μας είναι ένα αξεσουάρ αβίαστα διαχρονικό, ανεπιτήδευτα μπλεγμένο σε μια πρόσφατη ελληνική πραγματικότητα.
Και δεν είναι λίγα τα σύγχρονα ελληνικά brands που αποτίουν φόρο τιμής στη συνέχεια αυτής της ιστορίας ή που απλά στολίζουν με τα σχέδια και τον τρόπο τους τις σημερινές μορφές αυτού του διαχρονικού αξεσουάρ.
Vasiliki Design
Το ταξίδι της Βασιλικής Τζουμερκιώτη ξεκινά από το Μεσολόγγι, το μέρος που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Η απέραντη λιμνοθάλασσα με τους θησαυρούς της, οι λόφοι με αλάτι, το ηλιοβασίλεμα, όπου κάθε μέρα οι αποχρώσεις του είναι διαφορετικές, την επηρέασαν βαθιά.
Και κάπως έτσι η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά και η κοσμοπολίτικη διάθεση του Λονδίνου όπου έχει σήμερα την έδρα της ενώθηκαν στα μεταξωτά μαντήλια του δικού της brand, του Vasiliki Design.
Κάθε print αφηγείται μια ιστορία πάνω σε έναν μεταξωτό καμβά που έχει παραχθεί από μύλους στο Κόμο της Ιταλίας, με πολύχρονη παράδοση και εξειδικευμένες τεχνικές στην παραγωγή οργανικού μεταξιού. Μια ιστορία που μπορεί να περάσει απαλά από την μία γενιά στην επόμενη. Η ελληνική κληρονομιά μετατρέπεται έτσι σε προσωπική, με έναν τρόπο φρέσκο που υποδηλώνει φροντίδα, προστασία και νοιάξιμο.
Aenao Design
H Αγγελική Ξυνογαλά μιλά με σχέδια, αφηγείται ιστορίες αποτυπωμένες με δυνατά χρώματα μέσα από τα μεταξωτά μαντήλια του brand Aenao.
Όπως η ίδια λέει “Σχεδιάζω τη ζωή, είναι έντονη και σκληρή, έχει χαρακτήρα, πολλά πρόσωπα, πολλές οπτικές, καλούς ανθρώπους, λιγότερο καλούς ανθρώπους, αυπνίες, παράφωνες σκέψεις, παράλογες συζητήσεις, άλυτους προβληματισμούς, εύκολους δρόμους, αδιέξοδα, παράλογα θέλω, καλή τύχη, κακή τύχη, αυταρχικό συναίσθημα, απρόβλεπτο συναίσθημα… τη ζωή, απλά.”
Kyr Lakis
To brand Kyr Lakis αξιοποιεί τις ξυλόγλυπτες μήτρες και τα σχέδια που άντεξαν στο χρόνο για να σταμπώνει πάνω σε υφάσματα, κατά βάση 100% βαμβακερά.
Απομονώντας στοιχεία από τα ξυλότυπα του κύριου Χαρίλαου, παππού των ιδρυτών του brand, όπως ένα λουλούδι, ένα φοίνικα και φυσικά τη γοργόνα που μετρά πια εκατό χρόνια ζωής και βρίσκεται σε ειδική προθήκη μέσα στο κατάστημα Aphilo και αποτελεί το βασικό τους από-τυπωμα και παράλληλα το logo του brand, συνεχίζουν την παράδοση παράγοντας σύγχρονα μαντίλια.
Άλλωστε στην παράδοση, ιδιαίτερα της Ηπείρου η ζωγραφική πάνω σε ύφασμα και η τεχνική του σταμπωτού με τη χρήση ξυλοτύπου και ειδικού μελανιού για ύφασμα ήταν κάτι το σύνηθες. Την εποχή του παππού Χαρίλαου στα Γιάννενα υπήρχαν τρεις μόλις τεχνίτες- μανδηλοποιοί που στάμπωναν και έστελναν τα περίτεχνα μαντήλια τους σε όλη την Ελλάδα.
Mantility
Όπως πολύ γλαφυρά μου έχει περιγράψει η ιδρύτρια της πρώτης ελληνικής gallery μεταξιού, Βασιλική – Ζαφειρία Υψηλάντη, “Κάθε MANTILITY είναι φορέας της λατρείας του ελαφροπερπατητή, του μαγιάτικου μαΐστρου, της αύρας από γιασεμιά, του ανοιξιάτικου φλοίσβου, του φθινοπωρινού ουρανού και της χειμερινής συντροφιάς. Φέρει τις αξίες του σύγχρονου ελληνικού design, αλλά και της παράδοσης της μεταξουργίας, συνδυάζει επιμελώς τη μόδα με την τέχνη και διατίθεται σε περιορισμένα αντίγραφα”.
Η καινοτομία της Μantility, είναι ότι έχει ως σκοπό να εκπροσωπεί πολλούς και διαφορετικούς Έλληνες καλλιτέχνες. Γι’ αυτό και αποτελεί μια καθαρά “designer centered” και όχι “brand centered” πρωτοβουλία. Ακροβατώντας ανάμεσα στα όρια των μεταξωτών μαντηλιών και μιας art gallery, η Μantility αυτοπροσδιορέζεται ως μια γκαλερί μεταξιού. Στην ουσία, συνεργάζεται με διαφορετικούς σχεδιαστές και καλλιτέχνες που προέρχονται από ποικίλες κατηγορίες του design και παρέχουν στην γκαλερί τα έργα τους.
Κατόπιν, αποτυπώνονται σε μαντήλια διάφορων διαστάσεων που παράγονται στο Σουφλί από μετάξι υψηλής ποιότητας και τυπώνονται ψηφιακά με οικολογικές μεθόδους.
Το κάθε σχέδιο της συλλογής Μantility διατίθεται από 50 έως 200 μαντίλια, αριθμημένα και υπογεγραμμένα από τον εκάστοτε σχεδιαστή, και με την εξάντλησή του δίνει τη σειρά του σε νέα σχέδια και νέους καλλιτέχνες να προσθέσουν τις δικές τους δημιουργίες στην γκαλερί της Μantility.
The Botanical Project
Το “Botanical Project” είναι ένα μονοπρόσωπο στούντιο φυσικών βαφών και ατελιέ στο Παγκράτι υπό την καθοδήγηση της Θεοδώρας Ανδρώνη.
Κάθε δημιουργία είναι βαμμένη στο χέρι από την ίδια, χρησιμοποιώντας φυσικά υλικά, όπως ριζάρι, καλέντουλα, φλούδες κόκκινων κρεμμυδιών και βελανίδια. Ο πειραματισμός, η γνώση των υφασμάτων και οι διάφορες τεχνικές φυσικής βαφής συνδυάζονται για τη δημιουργία χειροποίητων μαντηλιών, μεταξύ άλλων, που μοιάζουν με φορέσιμα έργα τέχνης.
Τα υψηλής ποιότητας υφάσματα προέρχονται από ελληνικές βιομηχανίες μεταξιού στο Σουφλί. Το brand ακολουθεί τις ανάγκες της σύγχρονης αντίληψης που απορρίπτει τη γρήγορη μόδα. Ο αριθμός των τεμαχίων είναι περιορισμένος τηρώντας το ηθικό σύστημα της “μη υπερπαραγωγής”. Τα ενδύματα του “Botanical Project” δημιουργούνται στο στούντιο στην Αθήνα, ράβονται με μηχανή και ολοκληρώνονται στο χέρι.