Καθώς μεθάμε από τις εικόνες και την αισθητική απόλαυση που προσφέρουν τα κομμάτια της διαρκώς εξελισσόμενης και ανανεούμενης συλλογής Couture Grecque της Eleni Koubi που είναι εμπνευσμένη από την παραδοσιακή ενδυμασία διαφόρων περιοχών της Ελλάδας, αντιλαμβανόμαστε πόσο αναπόφευκτα το σήμερα για να γειωθεί αλλά και να πετάξει, οφείλει να στέκεται δίπλα, να κρατά από το χέρι και να χορεύει σε σύμπνοια με στο χθες.
Η Ελένη, οι Σπέτσες και η Couture Grecque
Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι η Ελένη μεγάλωσε στις Σπέτσες, το νησί με αυτό το ιδιαίτερο ιστορικό και αισθητικό αποτύπωμα. Ακόμα και όταν για χρόνια πολλά ζούσε στην Αθήνα, η σχέση της με το νησί δεν διακόπηκε ποτέ, υπήρχε πάντα ως φόντο και ως σημείο αναφοράς, λίγο-πολύ όπως συμβαίνει με όλους εμάς που καταγόμαστε ή μεγαλώσαμε σε κάποιο νησί της Ελλάδας.
Κατά την περίοδο της πανδημίας ωστόσο, επέστρεψε στις Σπέτσες και ήταν τότε που βρήκε τον χώρο, τον χρόνο και την ηρεμία ώστε να ξεκινήσει το δικό της εγχείρημα, το δικό της brand. Από καιρό οραματιζόταν αυτό το πάντρεμα της παράδοσης με το σήμερα και η επιστροφή της στο νησί σε συνδυασμό με τη συγκυρία της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, λειτούργησαν σαν επιβεβαίωση πως ο κόσμος, τα βιώματά και οι εικόνες με τις οποίες μεγάλωσε, οι ιστορίες που άκουγε– μπορούσαν πια να μεταφραστούν σε δημιουργία.
Από τη μία μεγάλωσε μέσα σε ένα σπίτι όπου η ιστορία και η παράδοση δεν ήταν αφηρημένες έννοιες αλλά πιο πολύ κάτι σαν καθημερινότητα καθώς οι γονείς της είναι καθηγητές και έχουν ασχοληθεί πολύ με την ιστορική έρευνα κυρίως των Σπετσών. Από την άλλη η αγάπη της μητέρας της για τις παραδοσιακές ενδυμασίες, όχι σαν μουσειακά αντικείμενα, αλλά σαν ζωντανές εκφράσεις πολιτισμού είχαν εγγράψει μέσα της.
Έτσι το 2021, ξεκίνησε με την πρώτη της συλλογή, Couture Grecque, και ρούχα τα οποία εμπνέονται από την παράδοση αλλά με ένα πιο φορέσιμο τρόπο, προορίζονται για μια σημερινή γυναίκα.
Οι ελληνικές φορεσιές, η έμπνευση και η βιωσιμότητα
Όταν ξεκίνησε να σχεδιάζει, ήταν φυσικό για εκείνη να στραφεί στο υλικό που την διαμόρφωσε χωρίς εκείνει να το επιδιώξει. Δεν την ενδιέφερε βέβαια να αναπαράγει τις φορεσιές όπως είναι, αλλά να τις μεταφράσει σε κάτι σημερινό, αυθεντικό και ζωντανό.
Αναμφίβολα υπάρχουν φορεσιές που την συγκινούν και που επιστρέφει σε αυτές ξανά και ξανά για έμπνευση.Η φορεσιά των Σπετσών είναι από τις αγαπημένες της. Είναι για εκείνη σημείο αναφοράς, όχι μόνο λόγω καταγωγής αλλά και επειδή ξεχωρίζει το χαρακτηριστικό της διπλής πιέτας στη φούστα που δε συναντάμε συχνά. Εξίσου γοητευτική βρίσκει και τη φορεσιά των Σαρακατσάνων που έχει μια δωρικότητα και απλότητα, σχεδόν αρχέγονη.
Στον αντίποδα, η άλλη αγαπημένη της φορεσιά είναι αυτή της Ολύμπου της Καρπάθου με τα πολλά, έντονα νεον χρώματα και τα χρυσά κοσμήματα.
Ενώ το στοιχείο της νησιωτικότητας, νιώθει ότι λειτουργεί στη δουλειά της ως ένας διακριτικός αλλά σταθερός άξονας. Όχι απαραίτητα μέσα από “εικόνες” αλλά περισσότερο μέσα από υφές, χρώματα, απλότητα στη γραμμή, και έναν τρόπο σκέψης πιο άμεσο και ουσιαστικό.
Τα υλικά που επιλέγει, τα φινιρίσματα, ακόμα και ο τρόπος που φαντάζεται το ρούχο πάνω στο σώμα, επηρεάζονται συχνά από τον ρυθμό και τις ανάγκες μιας ζωής που έχει μεγαλώσει κοντά στη θάλασσα, σε ένα περιβάλλον όπου η ομορφιά και η πρακτικότητα συνυπάρχουν.
Η φιλοσοφία του brand βασίζεται στην ποιότητα, τη σύνδεση με την παράδοση και τη βιωσιμότητα. Η Ελένη προσπαθεί να χρησιμοποιεί όσο το δυνατόν περισσότερα φυσικά υλικά και να παράγει περιορισμένο αριθμό κομματιών από κάθε συλλογή – είτε πρόκειται για τις πιο ιδιαίτερες couture δημιουργίες είτε για τα ready-to-wear.
Δεν την ενδιαφέρει η μαζική παραγωγή αλλά το κομμάτι να έχει ταυτότητα και διάρκεια, να έχει λόγο ύπαρξης. Αυτή τη στιγμή το brand έχει τη φυσική του έδρα στις Σπέτσες, με ένα showroom στο νησί, ενώ πολύ σύντομα θα λειτουργήσει και ένα κατάστημα αποκλειστικά για τη σειρά ready-to-wear. Ενώ μου περιγράφει πως “Η συλλογή Couture Grecque βρίσκει μεγαλύτερη ανταπόκριση εκτός Ελλάδας, κυρίως στην Αμερική και την Αγγλία, ίσως γιατί εκεί το βλέμμα είναι πιο ανοιχτό, δεν βλέπουν πρώτα την παραδοσιακή φορεσιά αλλά το ίδιο το ρούχο ως ιδέα και έκφραση”.
Η ισορροπία στο σήμερα
Είναι προφανές ότι πολλά κομμάτια των συλλογών αλλά ταυτόχρονα οι εικόνες που συνδιαμορφώνουν τον αστερισμό του brand πετυχαίνουν μια ευφυή ισορροπία ανάμεσα στις ρίζες και την ελληνική παράδοση, στις αναφορές σε κομμάτια θρυλικών σχεδιαστών και στο σήμερα. Και για την Ελένη η ισορροπία αυτή δεν είναι κάτι που επιδιώκει με τρόπο “τεχνικό” – είναι κάτι που προκύπτει φυσικά μέσα από την ίδια τη διαδικασία της έμπνευσης και του σχεδιασμού.
Η παράδοση για εκείνη ένα τετράγωνο πλαίσιο, αλλά μια ζωντανή δεξαμενή από την οποία αντλεί υλικό, αναφορές, έννοιες, σχήματα. Ταυτόχρονα, σε μια εποχή γεμάτη εικόνες, ιδέες αλλά και δημιουργούς που διαχρονικά θαυμάζει όπως η Schiaparelli, ο Dior, η Vivienne Westwood συνεχώς την προκαλούν να σκεφτεί διαφορετικά. Αυτή η συνύπαρξη μέσα της, όσο περνά ο καιρός βρίσκει τη δική της ισορροπία και δυναμική.
Η δημιουργία ωστόσο βιώσιμων συλλογών με ποιοτικά υλικά και έντονο χειροποίητο στοιχείο απαιτεί συνειδητές επιλογές και αντοχές, τόσο σχεδιαστικές όσο και επιχειρηματικές. Όπως μου περιγράφει, στην ελληνική αγορά, που εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να λειτουργεί με γρήγορους ρυθμούς κατανάλωσης και εμπορικές προτεραιότητες, η προσέγγιση αυτή δεν είναι πάντα η εύκολη οδός.
Παρ’ όλα αυτά, πιστεύει ότι υπάρχει πλέον ένα αυξανόμενο κοινό που εκτιμά την αυθεντικότητα, την ποιότητα και την ιστορία πίσω από ένα ρούχο. Το στοίχημα για εκείνη είναι να παραμείνει πιστή στις αρχές του brand της, τον σεβασμό προς τα υλικά, τον χρόνο και τον άνθρωπο και ταυτόχρονα να βρίσκει ευέλικτους τρόπους να επικοινωνεί αυτή την πρόταση σε μια αγορά που αλλάζει. Η βιωσιμότητα για εκείνη δεν είναι απλά μια τάση, είναι μια πρακτική στάση απέναντι στη δημιουργία και την ευθύνη που έχουν οι σχεδιαστές προς το περιβάλλον και την κοινωνία.
Και η εξερεύνηση της ελληνικής ενδυματολογικής παράδοσης μέσα από σύγχρονα φίλτρα, συνεχίζεται…
Αυτό το διάστημα ετοιμάζει τη επόμενη φάση της ready-to-wear σειράς της, η οποία σύντομα θα έχει και τον δικό της χώρο στις Σπέτσες. Παράλληλα, συνεχίζει να δουλεύει πάνω στη συλλογή Couture Grecque, η οποία εξακολουθεί να αναπτύσσεται και να εμπλουτίζεται με νέα κομμάτια, πάντα με γνώμονα την εξερεύνηση της ελληνικής ενδυματολογικής παράδοσης μέσα από σύγχρονα, φορέσιμα φίλτρα.
Σε δεύτερο επίπεδο, στόχος της είναι η ενίσχυση της παρουσίας του brand στο εξωτερικό, όπου παρατηρεί ότι υπάρχει μεγαλύτερη ανταπόκριση σε συλλογές με ισχυρή ταυτότητα και πολιτισμικό βάθος. Την ενδιαφέρει να διευρυνθεί η εξαγωγική δραστηριότητα, αλλά με τρόπο οργανικό, να χτίζεται σταδιακά και ουσιαστικά καθώς και να διαμορφώσει έναν χώρο που να στηρίζει τη δημιουργική δουλειά και ταυτόχρονα να φιλοξενεί επιλεγμένες συνεργασίες και δράσεις γύρω από την παράδοση και το σύγχρονο design.