Σύμφωνα με τον κ. Θεμιστοκλέους, ο παγκόσμιος οικονομικός χάρτης αντιμετωπίζει προκλήσεις με τις νέες εξελίξεις στον τομέα των δασμών, ιδιαίτερα σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Κρίσιμες συνέπειες για την οικονομία της Ευρώπης και τον παγκόσμιο εμπορικό τομέα προβλέπεται να έχει η επιβολή δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς θα μειωθεί η ανάπτυξη και θα δημιουργηθούν αβεβαιότητες στο διεθνές εμπόριο. Εάν υλοποιηθεί η κλιμάκωση των εν λόγω μέτρων, οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι έως και καταστροφικές για τις περισσότερες οικονομίες, επηρεάζοντας εκτός από τις άμεσες εμπορικές σχέσεις και τη στρατηγική ανάπτυξης, αλλά και την ισχυροποίηση βιομηχανικών υποδομών.
Την ίδια ώρα, η κατάσταση αυτή πιθανώς να οδηγήσει σε διαπραγματεύσεις που θα αποκαλύψουν τη σύνθετη φύση της οικονομικής πολιτικής σε διεθνές επίπεδο.
Δασμοί: Αρνητική εξέλιξη για την Ευρώπη και αρνητική εξέλιξη για τον κόσμο εάν κλιμακωθούν
H επίδραση των αμερικανικών δασμών θα είναι αρνητική για τη Ευρώπη και για την παγκόσμια οικονομία. Θα επηρεάσουν το Διεθνές Εμπόριο και θα οδηγήσουν σε μείωση της ανάπτυξης παγκοσμίως.
Ωστόσο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να καταλάβουμε τώρα πόσο θα επηρεάσουν την ευρωπαϊκή οικονομία αφού θα πρέπει να ξέρουμε πόσο θα διαρκέσουν και ποια αγαθά θα επηρεάσουν περισσότερο. Εάν, μάλιστα, πάμε σε αμοιβαίους δασμούς (δηλαδή δασμούς και από την Ευρώπη προς τα αμερικανικά προϊόντα), τότε η κατάσταση περιπλέκεται περισσότερο. Οι ΗΠΑ έχουν πρόβλημα με τα πλεονασματικά εμπορικά ισοζύγια που έχουν τα περισσότερα κράτη της Ευρώπης μαζί τους, κυρίως στα αυτοκίνητα, φαρμακευτικά, χημικά, μηχανικά προϊόντα. Με την σειρά τους οι Ευρωπαίοι μπορούν να επιβάλλουν δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα τεχνολογίας που εισάγονται στην Ευρώπη.
Οι αμερικανικοί δασμοί είναι υψηλοί και εκτιμάται ότι ίσως δούμε κάποια μορφή διαπραγμάτευσης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ε.Ε. Ο μεγαλύτερος όμως κίνδυνος είναι να πάμε σε μια “κλιμάκωση” των δασμών, η οποία θα επηρεάσει άμεσα τις περισσότερες οικονομίες.
Oι δασμοί μπορεί να έχουν διάρκεια – Η διαπραγμάτευση θα είναι μια περίπλοκη διαδικασία
Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, η εκτίμηση είναι ότι οι δασμοί μπορεί να έχουν διάρκεια και ο βασικός στόχος της άλλης πλευράς (ΗΠΑ) είναι να πιέσουν τους Ευρωπαίους να μεταφέρουν βιομηχανικές υποδομές στις ΗΠΑ.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η επιβολή δασμών από την Ευρώπη στα αμερικανικά προϊόντα και η μετέπειτα διαπραγμάτευση είναι αρκετά περίπλοκη διαδικασία καθώς κάθε χώρα έχει τα δικά της συμφέροντα και τα δικά της προϊόντα να προασπιστεί. Για την Ελλάδα, η οποία έχει πλεονασματικό εμπορικό ισοζύγιο έναντι των ΗΠΑ, οι δασμοί δεν θα επηρεάσουν άμεσα την οικονομία της αλλά έμμεσα. Εάν δηλαδή επηρεαστούν οι οικονομίες των κρατών της Ε.Ε που είναι βασικοί εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας (πχ Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία) και συμβάλουν πολύ και στον τουρισμό της, τότε θα υπάρξει πρόβλημα.
Σε ό,τι αφορά την Κίνα, είναι μια ενδιαφέρουσα μετεξέλιξη των αμερικανικών θέσεων. Με την κυβέρνηση Μπάιντεν, η βασική φιλοσοφία ήταν ότι η Κίνα ήταν ένας αντίπαλος που έπρεπε να αντιμετωπιστεί. Η κυβέρνηση Τραμπ είναι πιο ευέλικτη και θεωρεί ότι μπορεί να διαπραγματευτεί μαζί της.
Επενδυτικά Χαρτοφυλάκια: Διατηρείστε διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια
Οι προτάσεις μου στο συγκεκριμένο οικονομικό περιβάλλον είναι η δημιουργία ενός ισορροπημένου χαρτοφυλακίου μεσαίου κινδύνου. Σε περιόδους υψηλής μεταβλητότητας, θα πρέπει να διατηρούμε αυξημένη διασπορά και διαφοροποίηση τοποθετήσεων (diversified portofolio’s) που θα περιλαμβάνουν υψηλής ποιότητας ομόλογα, χρυσό, μετοχές.
Η πολιτική του ReARM και οι επιπτώσεις για την ευρωπαϊκή οικονομία
Η πολιτική του ReARM (εάν προχωρήσει) είναι μία τεράστια ευκαιρία για την Ευρώπη καθώς θα ενισχύσει και την ανάπτυξη και τις τεχνολογικές εφαρμογές και καινοτομίες.
Η εξωτερική πολιτική Τραμπ ουσιαστικά ωθεί την Ευρώπη να αντιδράσει αμυντικά απέναντι σε όποια νέα γεωπολιτική κρίση. Το γεγονός ότι η Γερμανία θα επενδύσει 800 δισ. ευρώ-1 τρισ. ευρώ, που αντιστοιχούν στο 20% του γερμανικού GDP σε ορίζοντα 5 ετών, δείχνει το τεράστιο μέγεθος των κεφαλαίων που θα διοχετευθούν σε υποδομές και τεχνολογίες. Από την άλλη, θα δημιουργηθεί ένα δημοσιονομικό “άνοιγμα”, καθώς οι αμυντικές δαπάνες θα καταλάβουν μεγάλο μέρος των δημόσιων δαπανών. Οι αγορές ομολόγων θα αντιδράσουν αρνητικά στο ενδεχόμενο αυτό.
Η ελληνική οικονομία έχει πάρει επενδυτική διαβάθμιση – Παραμένει το ενδιαφέρον της UBS για επιλεκτικές τοποθετήσεις σε μετοχές και ομόλογα
Η ελληνική οικονομία έχει κάνει μεγάλα βήματα τα τελευταία χρόνια σε πολλούς κρίσιμους τομείς. Η πορεία των ομολόγων της δείχνει ότι η χώρα έχει πάρει ήδη επενδυτική διαβάθμιση (investment rate), καθώς έχουν συγκλίνει τα spreads των ομολόγων της με τα ομόλογα μεγάλων κρατών.
Αναφορικά με το χρηματιστήριο, το ελληνικό χρηματιστήριο με την αναβάθμισή του θα γίνει “μικρό μέρος σε μια μεγάλη αγορά” και δεν ξέρουμε πως θα μεταβληθούν οι ροές κεφαλαίων. Για τους δείκτες MSCI η Ελλάδα θα παραμείνει μια αναδυόμενη, αγορά αφού δεν υπάρχουν πολλές μεγάλες σε κεφαλαιοποίηση και συναλλακτική δραστηριότητα εταιρείες για να τοποθετήσουν. Η UBS ενδιαφέρεται για επιλεκτικές μετοχές και για ελληνικά ομόλογα σε μικρό βαθμό και σε ότι αφορά την πορεία της ελληνικής οικονομίας, επισημαίνει ότι θα πρέπει να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις , οι επενδύσεις σε υποδομές, το φιλικό επενδυτικό κλίμα και πάνω απ’ όλα να υπάρξει δημοσιονομική πειθαρχία και πρωτογενή πλεονάσματα
Δεν υπάρχει ορατότητα στο θέμα της Ουκρανίας
Οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και η επιστροφή των εχθροπραξιών, μειώνουν την πιθανότητα άμεσης επίλυσης της κρίσης ή έστω και της προσωρινής εκεχειρίας.
Μία ειρηνευτική συμφωνία θα είναι αρκετά περίπλοκη και θα απαιτήσει χρόνο. Αντίθετα, μια εκεχειρία ίσως να είναι πιο εφικτή και για τις δύο πλευρές (Ουκρανία-Ρωσία) κάτω από τις πιέσεις Τραμπ εκατέρωθεν. Ακόμη και μια εκεχειρία θα είναι θετική για την Ευρώπη τόσο για τις ροές φυσικού αερίου, τους καταναλωτές, τις βιομηχανίες της αλλά και θα δημιουργήσει πεδίο επενδύσεων στις κατασκευές των υποδομών στην Ουκρανία.