Μπορεί εμείς σε κάθε σημείο της Ελλάδας να ετοιμάσαμε παραδοσιακά τσουρέκια, γλυκές τυροπιτούλες σε νησιά όπως η Τήνος, η Σαντορίνη και η Αστυπάλαια αλλά και τα λεγόμενα καλτσούνια και πάτουδα στην Κρήτη.
Πως όμως άραγε να μοιάζουν οι πασχαλινές λιχουδιές αν ταξιδέψουμε αυτές τις ημέρες στον κόσμο; Από τα κέικ σε σχήμα πυραμίδας, τα ψωμάκια με γαρύφαλλο και γλάσο και τις πουτίγκες, μέχρι τα αλλιώτικα πανετόνε σε σχήμα περιστεριού, τα σοκολατένια αβγά και την γλυκιά cassatta με ρικότα, οι λιχουδιές δίνουν και παίρνουν, μοιράζονται στα πιάτα και τις χαρτοπετσέτες και με τη σειρά τους μοιράζουν χαμόγελα και νοστιμιά.
Cassata
Ξεκινάμε από την γειτονική μας Ιταλία και την πάντα εντυπωσιακή cassatta, την οποία αν και μπορούμε να τη βρούμε σχεδόν όλο τον χρόνο στα εστιατόρια και τις παστιτσερίες, παραδοσιακά φτιάχνεται το Πάσχα.
Η cassata είναι ένα παραδοσιακό γλυκό της Σικελίας, χρονολογείται από τον Μεσαίωνα και έχει διάφορες εκδοχές της cassata, αν και κατά βάση αποτελείται από παντεσπάνι (Pan di Spagna)που συχνά εμποτίζεται με λικέρ ή χυμό φρούτων, γλυκιά κρέμα τυριού ρικότα και μια εξωτερική στρώση από αμυγδαλόπαστα, συχνά χρωματισμένη με πράσινο χρώμα, που περιβάλλει το κέικ.
Στη Σικελία μάλιστα υπάρχει μια παροιμία που λέει: “Tintu è cu un mancia a cassata a matina ri Pasqua” (Κακός είναι όποιος δεν τρώει κασάτα το πρωί του Πάσχα).
Colomba
Και παραμένουμε σε αυτή τη χώρα για να δοκιμάσουμε νοερά ένα ακόμα έξοχο αλλά και όμορφο ιταλικό γλυκό, την Colomba σε σχήμα περιστεριού με ανοιχτά φτερά.
Η Colomba Pasquale, ή απλά Colomba, είναι ένα παραδοσιακό γλύκισμα που θα λέγαμε πως είναι η πασχαλινή βερσιόν των δύο διάσημων ιταλικών χριστουγεννιάτικων γλυκών, του πανετόνε και του παντόρο.
Το σχήμα περιστεριού συμβολίζει το Άγιο Πνεύμα και την ειρήνη, η υφή του είναι αφράτη και ελαφριά και η ζύμη του είναι γλυκιά, αρωματισμένη, συνήθως με ξύσμα εσπεριδοειδών όπως πορτοκάλι και λεμόνι, εκχύλισμα αμυγδάλου ή βανίλια. Ενώ παραδοσιακά η Colomba καλύπτεται με ένα γλάσο από ασπράδι αυγού, αμυγδαλόσκονη και ζάχαρη, και διακοσμείται με ολόκληρα αμύγδαλα και κρυσταλλική ζάχαρη.
Η πιο πιθανή ιστορική προέλευση της Colomba όπως την ξέρουμε σήμερα συνδέεται με τη δεκαετία του 1930 και την εταιρεία ζαχαροπλαστικής Motta στο Μιλάνο. Ο επιχειρηματίας Άντζελο Μότα είχε την ιδέα να χρησιμοποιήσει τον ίδιο εξοπλισμό και πολλά από τα ίδια συστατικά που χρησιμοποιούσε για το πανετόνε, για να δημιουργήσει ένα πασχαλινό γλυκό, στοχεύοντας στην πασχαλινή αγορά. Η Colomba σε σχήμα περιστεριού, με την αμυγδαλόγλασο και τις φλούδες πορτοκαλιού, σημείωσε άμεση επιτυχία και σύντομα έγινε ένα πανιταλικό σύμβολο του Πάσχα.
Simnel Cake
Μεταφερόμαστε τώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο για να δοκιμάσουμε Simnel Cake, ένα πλούσιο φρουτόκέικ με χαρακτηριστικές στρώσεις και διακοσμήσεις από μαρζιπάν(αμυγδαλόπαστα).
Καταναλώνεται παραδοσιακά κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής και του Πάσχα, ιδιαίτερα την την τέταρτη Κυριακή της Σαρακοστής, γνωστή και ως Κυριακή Σίμνελ. Το κέικ Σίμνελ ήταν στενά συνδεδεμένο με την λεγόμενη και ως Κυριακή της Μητέρας. Στο παρελθόν, όταν οι νέοι και οι υπηρέτες επέστρεφαν στο σπίτι για να επισκεφθούν τις μητέρες τους αυτήν την ημέρα, έφερναν ένα κέικ Σίμνελ ως δώρο.
Το ίδιο το κέικ περιέχει αποξηραμένα φρούτα όπως σταφίδες και γλυκές φλούδες και κεράσια. Συχνά αρωματίζεται με κανέλα, τζίντζερ και μείγμα μπαχαρικών. Μάλιστα η κορυφή του κέικ διακοσμείται με έντεκα μπαλάκια μαρζιπάν. Αυτά παραδοσιακά αντιπροσωπεύουν τους έντεκα πιστούς αποστόλους του Ιησού (εξαιρουμένου του Ιούδα).
Mona de Pascua
Και φτάνουμε στην Ισπανία και το Mona de Pascua, το παραδοσιακό ισπανικό πασχαλινό κέικ, ιδιαίτερα δημοφιλές στις περιοχές της Καταλονίας και της Βαλένθια. Παραδοσιακά, οι νονοί δωρίζουν τη Μόνα στα βαφτιστήρια τους την Κυριακή του Πάσχα ή τη Δευτέρα του Πάσχα.
Πρόκειται για ένα στρογγυλό γλυκό ψωμί, παρόμοιο με μπριός ενώ παραδοσιακά ο αριθμός των αυγών αντιστοιχεί στην ηλικία του παιδιού μέχρι να φτάσει τα δώδεκα και σηματοδοτεί παράλληλα το τέλος της Σαρακοστής, όταν απαγορεύεται η κατανάλωση αυγών.
Πλέον βέβαια οι διάφορες εκδοχές τoy και οι περίτεχνες σοκολατένιες δημιουργίες, ιδιαίτερα στην Καταλονία, τo μεταμορφώνουν διατηρώντας όμως παράλληλα τη σημασία τoy ως δώρο και σύμβολο των πασχαλινών εορτασμών.
Capirotada
Η Capirotada είναι μια παραδοσιακή μεξικάνικη πουτίγκα που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής που συνηθίζεται να σερβίρεται τη Μεγάλη Παρασκευή.
Έχει βάση από ψωμί όπως μπολίγιος ή γαλλική μπαγκέτα που μπορεί να απορροφήσει το γλυκό αρωματικό σιρόπι χωρίς να λασπώσει αλλά αυτό που την κάνει να ξεχωρίζει είναι οι στρώσεις από αποξηραμένα φρούτα όπως σταφίδες και βερίκοκα ή δαμάσκηνα, ξηρούς καρπούς, τυρί και τριμμένης καρύδας.
Πολλοί πιστεύουν ότι τα συστατικά της Καπιροτάδα έχουν συμβολική σημασία που σχετίζεται με τα Πάθη του Χριστού όπως τι σιρόπι που συμβολίζει το αίμα ή τα ξυλάκια κανέλας που συμβολίζουν το ξύλο του Σταυρού.
Γλυκές τυρόπιτες
Και φυσικά ας κάνουμε και μια βόλτα από το καταγάλανο Αιγαίο μας που αυτές τις ημέρες φαντάζει ομορφότερο και από το καλοκαίρι.
Οι τηνιακές γλυκές τυρόπιτες, το σαντορινιό μελιτίνι, η αστυπαλιώτικη πουντζά και οι σιφνέικες μελόπιτες… Η Μέκκα των γλυκών της Λαμπρής είναι οι “λαμπρές” αιγαιοπελαγίτικες εκδοχές τους.
O επισκέπτης των νησιών του Αιγαίου θα δει το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου και της Κυριακής του Πάσχα τις νοικοκυρές, ενίοτε και με χρωματιστές ποδιές, να πηγαινοέρχονται στα φρεσκοασβεστωμένα για τη νέα σεζόν πλακόστρωτα. Με χαμόγελο και περηφάνια να κρατούν σκεπασμένα ταψιά ή πιάτα άλλοτε με ασπροκέντητα και άλλοτε με ταπεινά αλουμινόχαρτα για μοίρασμα στιγμών και γλύκας.
Semlas
Στη Δανία το Πάσχα φτιάχνουν στρογγυλά ψωμάκια γεμιστά με κρέμα, αμυγδαλόπαστα και σαντιγί. Τα Σέμλας είναι εξαιρετικά με τσάι ή καφέ, αλλά και βουτηγμένα σε ζεστό γάλα.
Υπάρχουν βέβαια και εκδοχές που χρησιμοποιούν σφολιάτα ή μαρμελάδα αντί για αμυγδαλόπαστα.
Babovka
Η Babovka είναι ένα παραδοσιακό πασχαλινό κέικ δημοφιλές στην Τσεχία και τη Σλοβακία. Είναι ένας τύπος παντεσπανιού που ψήνεται σε ειδική ραβδωτή φόρμα με τρύπα στο κέντρο και διακοσμητικά σχέδια, δίνοντάς του μια χαρακτηριστική εμφάνιση.
Η γεύση του μπορεί να ποικίλλει πολύ ανάλογα με τη συνταγή όπως βανίλια και σοκολάτα, σταφίδα και αμύγδαλο, ξηρούς καρπούς και εσπεριδοειδή ενώ συχνά σερβίρεται πασπαλισμένη με ζάχαρη άχνη και είναι συνδεδεμένη με οικογενειακές συγκεντρώσεις και γιορτές, συμπεριλαμβανομένου του Πάσχα.
Pashka
Το Pashka είναι ένα παραδοσιακό πασχαλινό επιδόρπιο της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, φτιαγμένο κυρίως από ένα είδος κρεμώδους τυριού κότατζ. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία, άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς και στη Φινλανδία.
Συχνά συγκρίνεται με ένα cheesecake χωρίς βάση αλλά συχνά προστίθεται ζάχαρη ή μέλι για γλυκύτητα αρωματίζεται με βανίλια μαζί με ξύσμα εσπεριδοειδών -λεμονιού ή πορτοκαλιού- ενώ μερικές συνταγές περιλαμβάνουν μπράντι ή άλλο λικέρ.
Πραδοσιακά φτιάχνεται σε σχήμα πυραμίδας που λέγεται ότι συμβολίζει τον Άγιο Τάφο, τον τάφο του Χριστού ενώ ειδικές ξύλινες ή πλαστικές φόρμες που ονομάζονται πατσόχνιτσα χρησιμοποιούνται προκειμένου να επιτευχθεί αυτό το σχήμα.
Παρασκευάζεται παραδοσιακά κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας και στη συνέχεια μεταφέρεται στην εκκλησία το Μεγάλο Σάββατο για να ευλογηθεί από τον ιερέα μετά την Αναστάσιμη Λειτουργία. Μαζί με το Κουλίτς (ένα ψηλό, κυλινδρικό πασχαλινό ψωμί), είναι ένα κατεξοχήν φαγητό του πασχαλινού γεύματος, συμβολίζοντας τη χαρά και τη γλυκύτητα της Ανάστασης του Χριστού.
Rosca de Pascua
Η Rosca de Pascua που στα ισπανικά σημαίνει “πασχαλινό στεφάνι” είναι ένα παραδοσιακό γλυκό που απολαμβάνουν στην Αργεντινή και σε άλλα μέρη της Λατινικής Αμερικής, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας και την Κυριακή του Πάσχα.
Συμβολίζει την αιώνια ζωή λόγω του κυκλικού του σχήματος και η βάση του είναι μια ελαφρώς γλυκιά ζύμη εμπλουτισμένη με αυγά και βούτυρο ή λάδι, έχει γέμιση και επικάλυψη πλούσιας κρέμας ζαχαροπλαστικής (crema pastelera) και συνήθως διακοσμείται με διακοσμητικά αυγά σε παστέλ χρώματα, γλυκά φρούτα ή τρούφα.
Βρείτε τα δικά σας πασχαλινά γλυκά για το σπίτι, τα δώρα και τα κεράσματα εδώ