Περί νομάδων τότε και τώρα
Ένα μόλις χρόνο μετά τη δημιουργία του είχε τότε κερδίσει το βραβείο ΕΒΓΕ ως το καλύτερο περιοδικό και βρισκόταν ήδη στα ράφια είκοσι δύο χώρων από την Ευρώπη μέχρι την Αμερική και από την Αφρική μέχρι την Αυστραλία. Ενώ είχε ήδη γίνει δεκτό σε σημεία πώλησης όπως, μεταξύ άλλων, τα Librairie Galignani, Librairie Georges Pompidou και το Le Bon Marché στη Γαλλία και τα WHSmith και Selfridges στο Λονδίνο.
Το πιο σημαντικό όμως μάλλον γεγονός ήταν ότι υπήρξε ένα από τα πρώτα λεγόμενα και ως mooks που ξεκίνησαν με έδρα τους την Ελλάδα, κάτι δηλαδή ανάμεσα σε περιοδικό (magazine) και βιβλίο(book). Το πρώτο περιοδικό ήταν αφιερωμένο στην Αθήνα ενώ σύμφωνα με την αρχική ιδέα, κάθε τεύχος αφορά σε ένα διαφορετικό τόπο έτσι όπως τον βλέπουν, τον ζουν και τον ονειρεύονται οι συνεργάτες του περιοδικού.
Όπως μας περιέγραφε τότε η Λίνα Στεφάνου «Στο πρώτο τεύχος δεν ξέραμε ακριβώς τι θέλουμε, ξέραμε όμως πολύ καλά τι δεν θέλαμε. Θα δείχναμε έναν τόπο κάθε φορά αλλά δεν θα λέγαμε σε κανέναν που να πάει, τι να φάει και τι να δει. Όποιος ήθελε κάτι τέτοιο, ας αγόραζε ένα μπλε οδηγό. Εμείς θέλαμε να φυλακίσουμε την ψυχή του τόπου μέσα στο χαρτί. Κάτι συλλεκτικό, που θα το κρατούσε κάποιος σπίτι του για την άρτια αισθητική του. Θέλαμε να φτιάξουμε ένα περιοδικό που θα συνδύαζε τη μόδα, την τέχνη και τα ταξίδια. Κάπως έτσι γεννήθηκε το NOMAS».
Και από τότε πολλά έχουν αλλάξει. Όλα αυτά τα χρόνια συλλέξαμε και εμείς τα αγαπημένα μας τεύχη του Nomas, από arty πολυχώρους της Αθήνας και το αεροδρόμιο μέχρι γκαλερί και βιβλιοπωλεία μέσα σε αναδιαμορφωμένους ταρσανάδες στα κυκλαδονήσια.
Ενώ παράλληλα γίναμε και εμείς σύγχρονοι νομάδες, εκτός τίτλων, περιοδικών και σελίδων σε μια καθησυχαστική όχι τόσο τάση όσο ανάταση των απανταχού γραφιάδων που αλέθουν την ευκαιρία της αέναης, αυτόβουλης μετακίνησης, το να παίρνουν ανάσες βαθιές στα μέρη που τους εμπνέουν πλάι στα πρόσωπα που αγαπούν.
Ενώ τα mooks έχουν γίνει ανακουφιστικά η σύγχρονη κανονικότητα των ταξιδιωτικών εντύπων της χώρας μας. Άλλωστε όταν κινείσαι διαρκώς η επικαιρότητα ενός μέρους χάνει την δυναμική της επάνω σου, η ματιά ανοίγει πιο καθαρά σε διαφορετικούς τόπους, ζώνες ώρας, χρόνους αλλά και στους ανθρώπους που κινήθηκαν η κινούνται ανάμεσα τους.
Τα σώματα και τα τοπία της Ανάφης στην Κριεζώτου
Και αυτές τις μέρες είναι που επιστρέφουμε στον αριθμό 3 της οδού Κριεζώτου στην Αθήνα και το Πωλητήριο Πινακοθήκης Γκίκα καθώς το Μουσείο Μπενάκη και οι εκδόσεις NOMAS συνεργάζονται και παρουσιάζουν τέσσερα επιλεγμένα τυπώματα σχεδίων του Δημήτρη Παπαϊωάννου από τη συλλεκτική έκδοση Sketches from life (Σχέδια εκ του φυσικού) που είναι αποτέλεσμα πρωτοβουλίας των εκδοτών του NOMAS, Γιάννη Μπουρνιά και Λίνας Στεφάνου, σε εικαστική επιμέλεια του δημιουργού.
Mια περιορισμένη σειρά τυπωμένων σχεδίων από την την Ανάφη, το προσωπικό κυκλαδίτικο ερημητήριο του Δημήτρη Παπαϊωάννου, με τα γυμνά σώματα και τα τοπία που ο καλλιτέχνης σχεδίασε με μολύβι στα μπλοκ που τον συντροφεύουν στην παραλία, σαν άλλες ποιητικές μαρτυρίες της καθαρότητας του ελληνικού τοπίου.
Πιο συγκεκριμένα ο δημιουργός σχεδίασε τα συνολικά 200 σχέδια της έκδοσης τα καλοκαίρια του 2021, 2022 και 2023 στην Ανάφη, το νησί στο οποίο οφείλει, όπως ο ίδιος αναφέρει, την επανασύνδεσή του με τη ζωγραφική και το σχέδιο, που εμπεριέχονται σε όλες του τις σκηνικές δημιουργίες ως η πρώτη ύλη. Ως η αρχή της δημιουργίας.
«Το σχέδιο εκ του φυσικού —Γυμνό Νυκτός το λέγαμε στη Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών—ήταν η πιο αγαπημένη μου άσκηση στα δεκαεννιά μου χρόνια, ως φοιτητής. Κάθε απόγευμα υπήρχε ένα σώμα γυμνό στο κέντρο ενός αμφιθεάτρου γεμάτου από ντυμένα σώματα. Στην παραλία είμαστε όλοι γυμνοί… Παρότι τα περισσότερα απ’ τα σχέδια γίνονται γρήγορα —ή και αστραπιαία, ανάλογα με το βαθμό υπερκινητικότητας του ανυποψίαστου μοντέλου—είναι στο τέλος μαρτυρίες του αργού χρόνου μέσα στο κυκλαδίτικο τοπίο. Εκεί και τότε η ομορφιά των πάντων φανερώνεται…».
Δημήτρης Παπαϊωάννου
Σχέδια εκ του φυσικού- Sketches from life
Διάρκεια: 05.06.2025 – 06.07.2025
Πωλητήριο Πινακοθήκης Γκίκα, Κριεζώτου 3, Αθήνα