Οι ρετρό γεύσεις παγωτού που βρίσκουμε στην Αθήνα

Το Σικάγο

Το παγωτό Σικάγο δεν ήταν απλώς ένα παγωτό, αλλά μια ολόκληρη εμπειρία, μια σύνθεση και κυρίως μια διαδικασία σερβιρίσματος που εμπλούτιζε την έννοια του επιδόρπιου. Οι ψηλές γυάλινες κούπες παραγεμισμένες με μπάλες παγωτού βανίλια, σοκολάτα και φράουλα κάτω από την πλούσια ροή από σιρόπι σοκολάτας.

Και σας μην έφταναν όλα αυτά πάνω τους τα σκέπαζε ένα βουνό από σαντιγί, πασπαλισμένο με τραγανούς ξηρούς καρπούς και ως επιστέγασμα στολισμένο στην κορυφή τοποθετούνταν ένα κατακόκκινο κερασάκι μαρασκίνο.

Υπήρξε η επιτομή της πολυτέλειας για τα παιδιά και τους νέους των δεκαετιών του ’50, ’60 και ’70. Ένα γλυκό που απολάμβαναν στα σημεία κοινωνικοποιήσης εκείνων των εποχών, καθισμένοι σε κομψά ζαχαροπλαστεία. Ισοδυναμούσε με μια παγωμένη ιεροτελεστία για κάθε ηλικία καθώς το αμερικανικό του όνομα και η αύρα του έφερνε έναν αέρα ξεγνοιασιάς, κοσμοπολιτισμού και την προσδοκία για έναν διαφορετικό τρόπο ζωής στην μεταπολεμική Αθήνα.

Σήμερα το βρίσκουμε, μεταξύ άλλων στον Βάρσο, στη Χαρά, στην Εκλεκτή, στον Τίλλα αλλά και το Athénée (πρώην Zonar’s), όπου πιθανότατα οι Αθηναίοι το δοκίμασαν για πρώτη φορά.

Το Αρμενοβίλ (Armenonville), με την αριστοκρατική του γαλλική προέλευση, ήταν ένα παγωτό για τους πιο εκλεπτυσμένους ουρανίσκους. Πιο πολύ βέβαια έμοιαζε με μια παγωμένη μους ή με παρφέ παρά με ένα παγωτό όπως το σήμερα το γνωρίζουμε που συνδύαζε δροσιά και πληθωρικότητα.

Χαρακτηριζόταν για την απίστευτα βελούδινη και κρεμώδη του υφή αφού συχνά ήταν φτιαγμένο με βάση τη μαρέγκα, τους ξηρούς καρπούς, όπως το αμύγδαλο ή το φιστίκι και την καραμέλα, ενώ απαιτούσε ιδιαίτερη δεξιοτεχνία για να επιτύχει η παρασκευή του. Ίσως και για αυτό τον λόγο το αρμενοβίλ δεν ήταν ένα παγωτό για κάθε μέρα. Ήταν το επιδόρπιο που επέλεγες σε μια ειδική περίσταση, σε ένα ζαχαροπλαστείο που μπορούσε να προσφέρει κάτι πέρα από το συνηθισμένο.

Υπήρξε δημοφιλές στις δεκαετίες του ’60 και ’70, σε πιο “κλασικά” ζαχαροπλαστεία ή εστιατόρια, ως ένα πιο σοφιστικέ, gourmet επιδόρπιο. Αλλά είναι φυσικά το παγωτό το οποίο έχει μια πολύ ιδιαίτερη και ιστορική σχέση με τη Θεσσαλονίκη. Σε σημείο που το Αρμενοβίλ ταυτίστηκε όσο κανένα άλλο παγωμένο γλυκό με την αστική ζαχαροπλαστική της συμπρωτεύουσας αφού πολλοί Θεσσαλονικείς ζαχαροπλάστες, οι οποίοι συχνά είχαν ρίζες από την Ανατολή, την Μικρά Ασία και την Κωνσταντινούπολη, υιοθέτησαν και εξέλιξαν τη συνταγή, κάνοντάς την δική τους. Σήμερα αποτελεί, δικαίως, ένα από τα hits του Epik στην πλατεία Μαβίλη.

Το Καϊμάκι

Το Παγωτό καϊμάκι είναι ο αδιαμφισβήτητος βασιλιάς των παραδοσιακών ελληνικών παγωτών. Εκείνο που ο παγωτατζής μετέφερε με το καροτσάκι του από γειτονιά σε γειτονιά και που πολλοί το επέλεγαν για τις βόλτες τους στη γειτονιά ή κατέβαιναν τρέχοντας από το σπίτι για προλάβουν να γλυκαθούν και να δροσιστούν με τη γεύση του.

Η μοναδική του γεύση και υφή προέρχεται από δύο μυστικά συστατικά, το σαλέπι, που του χαρίζει την χαρακτηριστική ελαστικότητα και μαστίχωτη του υφή, και τη μαστίχα Χίου, που του δίνει αυτό το φίνο, γήινο άρωμα. Με την υπόλευκη του απόχρωση και τη βελούδινη υφή, το καϊμάκι ήταν και παραμένει το παγωτό που αναζητούμε για να νιώσουμε την διακριτική γεύση της παράδοσης, τη γεύση που περνά από γενιά σε γενιά.

Ορισμένες εξαιρετικές του εκδοχές βρίσκουμε στο Désiré, το Maxim, τον Παπασπύρου και στον Μαστρονικόλα στον Πειραία ενώ παραμένει εξαιρετικά δημοφιλές και εύκολο να το εντοπίσει κανείς στην πόλη. Ενώ στον Τίλλα το βρίσκουμε στην επίσης old fashioned εκδοχή του ice cream soda.

Το Παρφέ

Το Παρφέ παγωτό αποτελεί μια κατηγορία από μόνο του, ξεχωρίζοντας από το κλασικό παγωτό λόγω της διαφορετικής μεθόδου παρασκευής του αφού δεν απαιτεί συνεχή ανάδευση κατά την ψύξη.

Η βάση του, από πλούσια κρέμα ζαχαροπλαστικής, αέρινη σαντιγί και κρόκους αυγών, του χαρίζει μια απαλή, αφράτη και βελούδινη υφή που λιώνει στο στόμα. Συχνά εμπλουτισμένο με κομμάτια φρούτων, ξηρούς καρπούς, σοκολάτα ή καραμέλα, το παρφέ αποτέλεσε μια πιο εξελιγμένη και κομψή πρόταση στις δεκαετίες του ’70 και ’80, όταν τα ζαχαροπλαστεία αναζητούσαν νέους τρόπους να εντυπωσιάσουν τους πελάτες τους με πιο σύνθετα και εκλεπτυσμένα επιδόρπια.

Tο βρίσκουμε στα ζαχαροπλαστεία Αριστοκρατικόν” και αλυσίδες όπως ο “Κωνσταντινίδης” ενώ στις χαρακτηριστικές του γεύσεις σοκολάτα και βανίλια παραμένει ιδιαίτερα διαδεδομένο σε δεκάδες σημεία και σήμερα.

Η Αλάσκα

Το Παγωτό Αλάσκα, ή αλλιώς “Ψητή Αλάσκα” (Baked Alaska), ήταν το επιδόρπιο της “επίδειξης”, ένα πραγματικό θέαμα στα τραπεζάκια από τα αθηνα’ικά ζαχαροπλαστεία του παρελθόντος.

Συνδυάζει και αυτό το ζεστό με το κρύο με έναν σχεδόν μαγικό όμως τρόπο. Στην ουσία αποτελείται από μια βάση παντεσπάνι, πάνω στην οποία τοποθετείται μια μεγάλη μπάλα παγωτού. Το όλο δημιούργημα στη συνέχεια καλύπτεται σχολαστικά με πλούσια μαρέγκα και στη συνέχεια ψήνεται για ελάχιστα λεπτά σε πολύ υψηλή θερμοκρασία ή συχνότερα, φλαμπάρεται με φλόγιστρο.

Το αποτέλεσμα είναι η μαρέγκα να ροδίζει εξωτερικά, δημιουργώντας ένα ζεστό, προστατευτικό ημικύκλιο κέλυφος, ενώ το παγωτό στο εσωτερικό παραμένει παγωμένο και δροσερό. Ήταν ένα σπάνιο και εντυπωσιακό επιδόρπιο, που σερβιριζόταν κυρίως σε εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας και σε επίσημα δείπνα.

Το Εκμέκ

Το παγωτό Εκμέκ αποτελεί την άμεση γέφυρα μεταξύ της βαθιάς ανατολίτικης γλυκύτητας και της δροσιάς του παγωτού. Ουσιαστικά, πρόκειται για το κλασικό σιροπιαστό εκμέκ κανταΐφι με την τραγανή βάση, την πλούσια κρέμα και την αέρινη σαντιγί, πάνω στο οποίο τοποθετούνταν γενναιόδωρες μπάλες παγωτού, συνήθως σε γεύσεις καϊμάκι ή βανίλια.

Ο συνδυασμός της διαφορετικής τους θερμοκρασίας και των υφών ήταν αυτό που το έκανε τόσο ξεχωριστό καθώς το κρύο, βελούδινο παγωτό συναντούσε το πιο ζεστό μελωμένο κανταΐφι.

Υπήρξε ένα επιδόρπιο που έβρισκε κανείς συχνά σε ζαχαροπλαστεία με βαθιές ρίζες στην πολίτικη και μικρασιάτικη παράδοση αλλά και που σήμερα το βρίσκουμε και ως αυτούσια γεύση παγωτού.

Για την ακρίβεια το βρίσκουμε, μεταξύ άλλων στη Χαρά καθώς και σε συνοικιακά παραδοσιακά ζαχαροπλαστεία που έχουν ρίζες στην πολίτικη και μικρασιατική κουζίνα.