Ξεπερνώντας κατά πολύ κάθε έννοια ενδιάμεσου σταθμού ή χώρου αναμονής για να φτάσουμε στον προορισμό μας, στα συγκεκριμένα αεροδρόμια η αρχιτεκτονική και το design συναντούν την τέχνη, τη λειτουργικότητα, την τεχνολογία και τη φαντασία μεταμορφώνοντας την καθημερινή, σε μια άκρως ξεχωριστή εμπειρία.
Ο καταρράκτης του αεροδρομίου Changi στη Σιγκαπούρη
Φτάνοντας στο Changi της Σιγκαπούρης ξενάμε όσα ξέρουμε για τα αεροδρόμια και συναντάμε ένα τροπικό πάρκο, έναν ζωντανό οργανισμό, έναν βιότοπο που συνδυάζει την υψηλή τεχνολογία με την αρχιτεκτονική και μας συνδέει με το φυσικό περιβάλλον και την προέκταση του πολιτισμού της χώρας στο πιο αναπάντεχο μέρος.
Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του είναι το Jewel Changi, το κτίριο που συνδέει τους τρεις βασικούς τερματικούς του σταθμούς. Στην ουσία αποτελεί την καρδιά του αεροδρομίου, το σημείο από που φαίνεται κυριολεκτικά να αναπνέει γεμίζοντας με μια ζωντάνια αλλιώτικη και ένα τεράστιο, γυάλινο θόλο, που φιλοξενεί τον ψηλότερο εσωτερικό καταρράκτη στον κόσμο, τον Rain Vortex.
Αυτός ο υδάτινος πίδακα» πέφτει από ύψος 40 μέτρων, περιτριγυρισμένος από έναν τεράστιο κήπο που περιέχει πάνω από 2.000 είδη δέντρων και φυτών, κήπους με πεταλούδες μέχρι κινηματογράφο αλλά και θεματικούς κήπους με διαφορετικά είδη από κάκτους.
Ο διάλογος του χρόνου στο αεροδρόμιο Βίλνιους στη Λιθουανία
Το Αεροδρόμιο του Βίλνιους δεν πρόκειται για ένα ενιαίο κτίριο, αλλά για μια συναρπαστική αρχιτεκτονική σύγκλιση μεταξύ παρελθόντος και παρόντος. Ο παλιός τερματικός σταθμός, που χτίστηκε τη δεκαετία του 1950 με τις μεγαλοπρεπείς κολώνες, τα περίτεχνα γλυπτά και τον συμμετρικό, επιβλητικό σχεδιασμό του, μοιάζει περισσότερο με ένα μουσείο παρά με έναν χώρο αναχωρήσεων και αφίξεων. Είναι μια “χρονοκάψουλα” που μεταφέρει στην εποχή που η αρχιτεκτονική χρησιμοποιούνταν για να αποπνέει δύναμη και μεγαλείο.
Σε απόλυτη αντίθεση με τα παραπάνω, το νέο terminal αφίξεων, με την υπογραφή των Zaha Hadid Architects είναι η επιτομή της σύγχρονης λειτουργικότητας παραπέμποντας στην παραδοσιακή λιθουανική τέχνη και τη λαογραφία. Κατασκευασμένο με γυαλί, ατσάλι και με ξύλινη στέγη, κατασκευασμένη από τοπική ξυλεία και εμπνευσμένη από τα sodai, τα περίτεχνα διακοσμητικά από άχυρο, που το 2023 εντάχθηκαν στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, σχεδιάστηκε για να προσφέρει άνεση και ευκολία στους ταξιδιώτες.
Καθώς το φως εισρέει ελεύθερα μέσα από τις μεγάλες τζαμαρίες, δημιουργεί μια αίσθηση ηρεμίας και μοντέρνας απλότητας. Και τελικά η παράδοξη συνύπαρξη των δύο αυτών κτιρίων δημιουργεί ένα μοναδικό σύνολο που αντικατοπτρίζει την πορεία της Λιθουανίας μέσα στην ιστορία.
Ένα πλωτό νησί για το Αεροδρόμιο Kansai στην Ιαπωνία
‘Oταν η γη δεν επαρκεί για να χτίσεις ένα αεροδρόμιο, τότε τι πιο απλο; Χτίζεις ένα πλωτό νησί. Αυτή ήταν η λύση που βρέθηκε στην Ιαπωνία για το Kansai International Airport. Σχεδιασμένο από τον αναγνωρισμένο αρχιτέκτονα Renzo Piano, το αεροδρόμιο “πλέει” πάνω σε ένα τεχνητό νησί μήκους 4 χιλιομέτρων, στον κόλπο της Οσάκα.
Το κτίριο του terminal έχει σχεδιαστεί για να μοιάζει με το φτερό ενός αεροσκάφους. Διαθέτει μια κυματιστή οροφή που επιτρέπει στον αέρα να κυκλοφορεί φυσικά, μειώνοντας την ανάγκη για κλιματισμό. Η κατασκευή του ήταν μια τιτάνια προσπάθεια, καθώς το αεροδρόμιο έπρεπε να είναι ανθεκτικό σε συχνούς σεισμούς και τυφώνες.
Το εσωτερικό του είναι φωτεινό και ευρύχωρο, με μεγάλα παράθυρα που προσφέρουν πανοραμική θέα στη θάλασσα. Ο σχεδιασμός του ενσωματώνει ιαπωνικά υλικά και αισθητική, δημιουργώντας μια αίσθηση ηρεμίας και αρμονίας. Το Kansai αποτελεί ένα σύμβολο της ανθρώπινης επινοητικότητας, της δημιουργικότητα και της δυνατότητας να ξεπερνάμε τα φαινομενικά ανυπέρβλητα εμπόδια αλλά πρόσφατα έρχεται αντιμέτωπο με παράγοντες που όπως φαίνεται δεν είχαν υπολογιστεί επαρκώς όπως η ολοένα αυξανόμενη στάθμη της θάλασσας.
Μια κίτρινη αρκούδα στο Διεθνές Αεροδρόμιο Hamad στη Ντόχα
Το Hamad International Airport στην Ντόχα του Κατάρ φημίζεται για τη μοντέρνα του αρχιτεκτονική συνδυάζοντας τη λειτουργικότητα με την αισθητική αλλά και δημιουργώντας παράλληλα έναν χώρο που μοιάζει περισσότερο με μουσείο σύγχρονης τέχνης παρά με αεροσταθμό.
Το σχέδιο του αεροδρομίου, με τις κυματιστές στέγες που θυμίζουν αμμόλοφους και τα τεράστια ανοιχτά αίθρια, είναι μια ωδή στη γεωγραφία του Κατάρ. Φωτεινοί, ευάεροι χώροι με ψηλές οροφές, μεγάλες τζαμαρίες που επιτρέπουν στο φυσικό φως να λούζει το εσωτερικό και μια αίσθηση ηρεμίας κυριαρχούν.
Πέρα από την αρχιτεκτονική του, το Hamad φημίζεται για τη συλλογή έργων τέχνης που φιλοξενεί, με το πιο διάσημο να είναι η εμβληματική κίτρινη αρκούδα του Ελβετού καλλιτέχνη Urs Fischer. Πρόκειται για ένα γλυπτό ύψους 7 μέτρων, που έχει γίνει σήμα κατατεθέν του αεροδρομίου. Άλλωστε στο συγκεκριμένο αεροδρόμιο η τέχνη βρίσκεται παντού, από τα γλυπτά που κρέμονται από την οροφή, μέχρι τις εγκαταστάσεις που μεταμορφώνουν την εμπειρία των ταξιδιωτών, οι οποίοι μπορούν να χαλαρώσουν σε πολυτελή σαλόνια, να κάνουν τις αγορές τους σε μπουτίκ κορυφαίων σχεδιαστών, ακόμα και να βουτήξουν στην εσωτερική πισίνα πριν την πτήση τους.
Αυτά τα τέσσερα αεροδρόμια είναι μόνο μια μικρή γεύση από το πώς η αρχιτεκτονική και το design μπορούν να αναβαθμίσουν την εμπειρία του ταξιδιού, ήδη από το ξεκίνημα του. Δείχνουν ότι ένας χώρος μπορεί να είναι ταυτόχρονα λειτουργικός και καλλιτεχνικός, πρακτικός αλλά και μαγικός.
Και μας θυμίζουν την επόμενη φορά που θα βρεθούμε σε ένα αεροδρόμιο που δεν έχουμε επισκεφθεί ξανά να μην βιαστούμε και να αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να το εξερευνήσουμε.