Οι μισοί πολίτες παγκοσμίως βλέπουν εξασθένηση της εθνικής τους οικονομίας. Στην Ελλάδα, τα ποσοστά αυτά είναι ακόμη υψηλότερα, καθώς οι Έλληνες αντιλαμβάνονται ήδη μια ύφεση, ενώ εμφανίζουν χαμηλή αυτοπεποίθηση στη διαχείριση προσωπικής οικονομικής κρίσης -μόνο 1 στους 4 νιώθει σίγουρος ότι θα τα βγάλει πέρα. Παράλληλα, 7 στους 10 φαίνεται να κάνουν πλέον πολύ προσεκτικές κινήσεις όσον αφορά το πώς διαχειρίζονται τα οικονομικά τους.
Η Focus Bari, η οποία εκπροσωπεί στην Ελλάδα το διεθνές δίκτυο IRIS (International Research Institutes), συμμετείχε σε μια σημαντική έρευνα με θέμα «GLOBAL PUBLIC CONFIDENCE» για κρίσιμα ζητήματα της εποχής. Η έρευνα σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Δικτύου σε 21 χώρες.
Τα ευρήματα που παρουσιάζονται στην παρούσα δημοσίευση: «Παγκόσμιες Αντιλήψεις και προβληματισμοί για την Oικονομία: Τάσεις και Προκλήσεις», συνδυάστηκαν με ελληνικά δεδομένα από την YouGov Profiles και είναι αρκετά αποκαλυπτικά, μαρτυρώντας τη δυσμενή θέση των πολιτών του κόσμου, καθώς αρκετοί εξ αυτών βλέπουν την οικονομία της χώρας τους να κλυδωνίζεται.
Έλλειψη εμπιστοσύνης
Το ότι το φαινόμενο της έλλειψης εμπιστοσύνης προς την πορεία της κάθε χώρας είναι γενικό δικαιολογείται περαιτέρω από τα ποσοστά που σημειώνουν η Αυστραλία, η Κορέα, η Ιταλία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιαπωνία, η Τουρκία, η Νιγηρία και φυσικά η Ελλάδα: οι πολίτες των εν λόγω χωρών παρουσιάζονται απαισιόδοξοι, σε ποσοστά 65%, 72%, 67%, 70%, 71%, 62%, 59%, 81%, 97% και 71% αντίστοιχα.
Αντίθετα, πολίτες χωρών όπως ο Παναμάς, η Ελβετία, η Ινδονησία, το Μεξικό και οι ΗΠΑ βλέπουν το ποτήρι… μισογεμάτο, θεωρώντας ότι, παρά τις όποιες δυσκολίες, οι χώρες τους κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Η οικονομική αβεβαιότητα είναι σε κάθε περίπτωση παγκοσμίων διαστάσεων, καθώς ένας στους δύο διαβλέπει εξασθένιση της εθνικής του οικονομίας, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο. Συγκεκριμένα, το 68% των Ελλήνων πιστεύει ότι η οικονομία της χώρας καθίσταται πιο αδύναμη. Όχι και τόσο ευοίωνα τα μαντάτα, λοιπόν -οι Έλληνες φαίνεται να είναι περισσότερο προετοιμασμένοι για αρνητικές εξελίξεις παρά για θετικές.
Αποδυνάμωση των οικονομιών
Ούτως ή άλλως, και πέρα από τα σύνορα της χώρας μας η πλειονότητα των πολιτών βλέπουν τις οικονομίες των χωρών τους σταδιακά να αποδυναμώνονται. Οι Νιγηριανοί θεωρούν εξίσου την οικονομία της χώρας τους πολύ αδύναμη, σε ποσοστό μάλιστα 92%. Ακολουθούν οι Τούρκοι και οι Κενυάτες, που πιστεύουν το ίδιο, σε ποσοστό 81% και 77% αντίστοιχα. Η Γαλλία συγκεντρώνει το ίδιο ποσοστό… απαισιοδοξίας με την Ελλάδα, το 68%, ενώ οι Ιάπωνες, οι Κορεάτες και οι Φινλανδοί συμμερίζονται την απαισιοδοξία των Ελλήνων σε ποσοστό 60%, 59% και 55% αντίστοιχα.
Από την άλλη, η αισιοδοξία των πολιτών του Μεξικό είναι φανερή, σε ποσοστό μάλιστα 40% -το ίδιο και των πολιτών της Ινδονησίας, σε ποσοστό 37%, αλλά και των ΗΠΑ, στο 34%. Οι υπόλοιποι αισιόδοξοι είναι οι πολίτες το Παναμά (28%) και της Μαλαισίας (25%).
Κοινό φαινόμενο η ύφεση για αρκετές χώρες – Διαφοροποίηση της έντασης από χώρα σε χώρα
Σε διεθνές επίπεδο, οι εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις της παγκόσμιας κρίσης είναι αρνητικές, με το 61% των Ελλήνων να δηλώνουν ότι ήδη βιώνουν ύφεση και το 29% να πιστεύει ότι θα δημιουργηθεί ύφεση στη χώρα εντός των επόμενων μηνών. Μόνο το 10% είναι αυτό που έχει την πεποίθηση ότι η χώρα μας δεν αναμένεται να επηρεαστεί σημαντικά από τυχόν αρνητικές εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία.
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι η ύφεση αποτελεί μεν ένα φαινόμενο κοινό για αρκετές χώρες, ωστόσο διαφέρει η ένταση από χώρα σε χώρα. Το 80% των Νιγηριανών, το 71% των Ισπανών, το 67% των Τούρκων, το 61% των Ελλήνων, το 60% των Κορεατών, το 59% των Φινλανδών, το 54% των Γάλλων, το 53% των Παναμέζων και το 52% των Κενυατών θεωρεί ότι η χώρα τους βρίσκεται ήδη εντός ύφεσης.
Δεν είναι σε καμία περίπτωση νέα είδηση το γεγονός ότι σχεδόν όλα τα εγχώρια νοικοκυριά αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες, μια πραγματικότητα που ενισχύει την ανησυχία για το κόστος ζωής. Χρειάζεται παρόλα αυτά να διευκρινιστεί ότι η ανησυχία αυτή είναι οικουμενική, μιας και το 70% των πολιτών παγκοσμίως απαντά ότι, σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν, το νοικοκυριό τους αντιμετωπίζει μεγαλύτερη δυσκολία στο να τα βγάλει πέρα. Το ποσοστό των Ελλήνων πολιτών που το πιστεύει αυτό κυμαίνεται σε 90%.
Αναγκαστικές περικοπές σε αγαθά
Η Ελλάδα και Τουρκία αναδεικνύονται «πρωταθλήτριες» στην οικονομική πίεση των νοικοκυριών, αφού και οι γείτονες δυσκολεύονται σε ποσοστό 90% να ανταπεξέλθουν οικονομικά στις απαιτήσεις του σπιτιού και της ζωής τους εν γένει. Ο παγκόσμιος δείκτης δυσκολίας αγγίζει το 70%, ένα ποσοστό που αποδεικνύει περίτρανα τις αγκυλώσεις των οικονομιών, που φυσικά επιφέρουν εμπόδια και στους πολίτες της κάθε χώρας, οι οποίοι συχνά αγκομαχούν για να τα βγάλουν πέρα. Ως επακόλουθο, αναγκάζονται να προβούν σε περικοπές στην καθημερινότητά τους, με τα ρούχα, το φαγητό έξω και τα τρόφιμα να είναι οι πιο… αδύναμοι κρίκοι. Αναλυτικά, αποτέλεσμα της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης είναι, στην Ελλάδα, ο περιορισμός στην αγορά ρούχων, σε ποσοστό 88%, το λιγότερο φαγητό έξω, σε ποσοστό 85%, τα λιγότερα τρόφιμα, σε ποσοστό 72%, ο περιορισμός σε φιλανθρωπίες και δωρεές στο 62%, η μείωση αγοράς απαραίτητων φαρμάκων στο 29% αλλά και η καθυστέρηση πληρωμής του ενοικίου ή του δανείου, στο 34%. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πολίτες αναγκάζονται εξαιτίας των οικονομικών συνθηκών να περιορίσουν τις αγορές ρούχων σε ποσοστό 77%, το φαγητό έξω σε ποσοστό 71%, τα τρόφιμα σε ποσοστό 49%, τις δωρεές και τις φιλανθρωπικές κινήσεις σε ποσοστό 46% και την αγορά απαραίτητων φαρμάκων στο 26%. Επιπλέον, ένα 23% καθυστερεί να πληρώσει ενοίκιο ή δάνειο.
Παγκόσμια στροφή στη λιτότητα
Οι χώρες που μοιράζονται την πρωτιά όσον αφορά τον περιορισμό της αγοράς ρούχων είναι η Ελλάδα, η Κένυα, η Τουρκία και ο Παναμάς, με ελάχιστες αποκλίσεις: 88% είναι το ποσοστό για Ελλάδα και Κένυα, 87% για Τουρκία και Παναμά. Το φαγητό έξω καθίσταται πλέον «πολυτέλεια»: πιο έντονη λιτότητα παρατηρείται σε Τουρκία, Κένυα, Ελλάδα και Νιγηρία (στο 90%, 89% και 85% αντίστοιχα, καθώς η Ελλάδα και η Νιγηρία μοιράζονται το ίδιο ποσοστό). Η κρίση επηρεάζει πλέον και το τραπέζι, αφού ένας στους δύο ωθείται λόγω της οικονομικής δυσκολίας να «κόψει» τρόφιμα: η Τουρκία και η Κένυα βρίσκονται στην κορυφή, με 75% και 73% αντίστοιχα, ενώ ακολουθούν η Ελλάδα, ο Παναμάς, η Γαλλία και η Μαλαισία (72% και από 59% οι υπόλοιπες τρεις χώρες). Αναφορικά με τη φιλανθρωπία,
οι περιορισμοί ισχύουν σχεδόν για τους μισούς παγκοσμίως, με την Ισπανία να αποτελεί εξαίρεση.
Όσον αφορά τα αναγκαία φάρμακα, ο παγκόσμιος μέσος όρος περικοπών είναι χαμηλός, και είναι πάλι η Ισπανία που κάνει τη διαφορά, με μόλις 1% σε περικοπές.
Οικονομική καθημερινότητα στην Ελλάδα
Κάθε πέρυσι και… καλύτερα. Αυτό φαίνεται να ισχύει ως πραγματικότητα με τα τωρινά δεδομένα της Ελλάδας, αφού οι Έλληνες πολίτες δεν βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση από εκείνη στην οποία βρίσκονταν έναν χρόνο πριν. Ωστόσο, ένα 33% διαφωνεί, δηλώνοντας ότι τα οικονομικά του έχουν πάρει την “άνω βόλτα” συγκριτικά με την περυσινή χρονιά.
Δυστυχώς, η οικονομική αβεβαιότητα έχει πλήξει και την αυτοπεποίθηση των Ελλήνων, καθώς μόνο ένας στους τέσσερις πιστεύει ότι μπορεί να ανταπεξέλθει σε προσωπική οικονομική κρίση. Το 35% δεν αισθάνεται τη σιγουριά ότι θα είχε τη δυνατότητα να χειριστεί επιτυχώς μια χρεοκοπία ή απώλεια σπιτιού, για παράδειγμα. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η οικονομική κρίση έχει καταστήσει τους Έλληνες πιο προσεκτικούς από ποτέ στη διαχείριση του κομποδέματός τους, σε ποσοστό 68%.