Τα μέλη της Thessaloniki Walking Tours ταξιδεύουν αυτό το μήνα για να προσφέρουν εμπειρίες από τις όχθες της Δοϊράνης, εκεί όπου ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος άφησε τα ίχνη του, μέχρι τα μεσαιωνικά χωριά της Τοσκάνης και της Ούμπρια, αλλά και στα μυστικά σοκάκια, τις αγορές και τα μνημεία της Θεσσαλονίκης.
Και καθώς οι γεύσεις, οι ιστορίες, η αρχαιολογία .η αρχιτεκτονική, η λογοτεχνία και οι ανακαλύψεις του κάθε τόπου φωτίζουν το πολυδιάστατο παρελθόν και παρόν τους, η ομάδα που αποτελείται από ιστορικούς και ξεναγούς μας περπατά σε δρόμους και εμπειρίες που αποκαλύπτουν μεταξύ άλλων το πως διαμορφώθηκε η κουζίνα της Θεσσαλονίκης, τους μύθους που συνδέονται μέσα στους αιώνες με τις θρυλικές πόλεις και τα χωριά της Τοσκάνης και τα μυστικά των παλαιών εμπορικών στοών της Θεσσαλονίκης.
Για σήμερα όμως και μέσα από αυτό το μικρό αφιέρωμα οι συντονιστές της Thessaloniki Walking Tours μας ανοίγουν μια χαραμάδα στο παρελθόν της Θεσσαλονίκης, τη σύνδεση του με το σήμερα με φόντο τους δρόμους και τα κτήρια της όμορφης γειτονιάς Ντεπώ.
Ανιχνεύουν μαζί μας την πολιτισμική της ταυτότητα, μοιράζονται τις περιπέτειες των ανθρώπων της, μας περνούν από σημαντικά και κρυφά μνημεία αλλά και μυστικές γωνιές.
Η Εύη Καρκίτη επισημαίνει ότι στο Ντεπώ πάντα φροντίζουν να τους πιάνει η νύχτα…
“ Όχι ακριβώς γιατί δύο στοιχειωμένα σπίτια δεσπόζουν στα φανταστικά του όρια και τα φαντάσματα τα καταλαβαίνουμε καλύτερα τη νύχτα, αλλά γιατί το φωτισμένο αστικό τοπίο ταιριάζει περισσότερο στη συναρπαστική του ιστορία. Αν θέλει κανείς να το ανακαλύψει θα πρέπει να ξεκινήσει από το ρέμα του Ντεπώ, που κάποτε σήμαινε τόσα πολλά ενώ στο βάθος θα δει να δεσπόζει η καμινάδα των Αλλατίνι. Θα συναντήσει μια συνοικία με ξεχωριστό χαρακτήρα, τον οποίο δεν κατάπιε ο χρόνος, την έπαυλη των Αλλατίνι, η οποία έχει τόσο μεγάλη και βαθιά ιστορία που συμπυκνώνει όλη τη νεωτερικότητα. Τα ερείπια της αποθήκης των τραμ που κάποτε η πόλη ξήλωσε ακολουθώντας την τάση της εποχής, χωρίς καθόλου να σκεφτεί το μέλλον. Την Βίλα Μπιάνκα, ένα σημείο στο οποίο η μνήμη νίκησε τη λήθη, αλλά και θα νιώσει το ζευγάρι εκείνο που κάποτε ένωσε ένας μεγάλος έρωτας.
Μπορεί να ακολουθήσει τα ίχνη μεγάλων λογοτεχνών, όπως του Νίκου Μπακόλα, αλλά και του Γιώργου Βαφόπουλου και να διαβάσει σελίδες από το έργο τους. Ίσως και να σταθεί στη σκιά ενός καμένου ερειπίου, που στη βιβλιογραφία καταχωρήθηκε ως «διπλοκατοικία της οδού Καλλιγά» και να ψάξει για τον Ζοζέφ Πλευμπέρ, μια μυθιστορηματική προσωπικότητα που έμεινε στην πόλη και συμμετείχε το σχέδιο Εμπράρ. Βεβαίως δεν μπορεί να προσπεράσει τη βίλα του Σεϋφουλάχ, περισσότερο γνωστή ως βίλα Μορντώχ στη γωνία των οδών Μαρτίου και Β. Όλγας. Στο τέλος της διαδρομής του, θα έχει νιώσει κάτι από το λίκνισμα της μπελ εποκ στις φωτισμένες σάλες της αλλοτινής συνοικίας των Εξοχών αλλά θα έχει καταλάβει επίσης τις συνθήκες εκείνες κάτω από τις οποίες πολύ σύντομα στην πόλη θα απλωνόταν το σκότος…”.
Ενώ ο Γιώργος Κατσιάς επισημαίνει ότι εάν κάποιος θέλει να κατανοήσει τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα της Θεσσαλονίκης, το γιατί στη πόλη επικράτησε ο εκλεκτικισμός, ο οποίος προκαλούσε φρίκη στους επισκέπτες από την Αθήνα, τους καταγοητευμένους από το νεοκλασικό της πρόσωπο, δεν έχει παρά να περπατήσει στο Ντεπώ…
“Οι τρεις βαριές υπογραφές του Βιταλιάνο Ποζέλι, Πιέρρο Αριγκόνι και Ξενοφώντα Παιονίδη, συνδέονται με τρία εμβληματικά τοπόσημα όχι μόνο της περιοχής, αλλά ολόκληρης της Θεσσαλονίκης, δηλαδή την έπαυλη των Αλλατίνι, την βίλα Μπιάνκα και την βίλα Μορντώχ. Δεν είναι οι μόνες που δεσπόζουν σε αυτό το κομμάτι, ίσως το πιο γοητευτικό της συνοικίας των εξοχών, η οποία έχει αποτύπωμα στο φανταστικό αλλά που σήμερα είναι στο πιο μεγάλο μέρος της σπαρμένη με ερείπια.
Στο Ντεπώ ωστόσο, με εξαίρεση όμως την σημαντική αποθήκη των τραμ, αυτές οι τρεις επαύλεις στέκονται ακόμη στα πόδια τους ως ένα σημείο σύνδεσης του χθες με το σήμερα. Βέβαια τα κτίρια ζωντανεύουν, όταν γνωρίζουμε τις ιστορίες των οικογενειών που τις κατοίκησαν. Έτσι και η Βίλα Μπιάνκα, δεν παύει ποτέ να τραβά την προσοχή μας και εξαιτίας της ιστορίας των ανθρώπων που έζησαν στους χώρους της. Το 1997, όταν η Θεσσαλονίκη ήταν πολιτιστική πρωτεύουσα, ο αείμνηστος καθηγητής Μουτσόπουλος με την ομάδα του, προχώρησε μια υποδειγματική αναστήλωση. Κι αυτό δεν είναι καθόλου απλό καθώς εκτός από το σπίτι, «στήριξε» και τη μνήμη της πόλης”.