Η CEO της HDBI έχει βαθιά κατανόηση του ρόλου που διαδραματίζει η καινοτομία και η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Η ίδια, με ρεαλισμό αλλά και ευαισθησία, μιλά για το ταξίδι της, το οποίο δεν διαμορφώθηκε από προκαθορισμένους στόχους, αλλά από τη διαρκή ανάγκη για εξέλιξη, γνώση και δημιουργία αξίας. Η Αντιγόνη Λυμπεροπούλου πιστεύει στη συλλογικότητα, στην καλλιέργεια εμπιστοσύνης και στην ανθρώπινη διάσταση της ηγεσίας. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, η επιτυχία δεν μετριέται μόνο με δείκτες και αποτελέσματα, αλλά με την ικανότητα κάποιου να εμπνέει, να ενώνει και να δίνει ευκαιρίες. Εκτός αυτού, κάτι που εφαρμόζει με επιτυχία όλα αυτά τα χρόνια είναι να μετατρέπει το άγχος που μπορεί ανά φάσεις να αισθανθεί σε κινητήριο δύναμη που τη βοηθά να επιτελεί τον σκοπό της, δηλαδή τη στήριξη της καινοτομίας, την ενίσχυση της ανάπτυξης και τη δημιουργία ευκαιριών εκεί όπου αυτές δεν υπήρχαν.
«Είχα την τύχη να γεννηθώ σε μια οικογένεια επιχειρηματιών, αυτοδημιούργητων ανθρώπων που δεν το έβαζαν ποτέ κάτω»
Η ίδια αναφέρει ότι δεν θυμάται να είχε ποτέ ξεκάθαρη εικόνα για το τι ακριβώς θα έκανε στη ζωή της και συγκεκριμένα ποια θα ήταν η επαγγελματική της διαδρομή. «Είχα την τύχη να γεννηθώ σε μια οικογένεια επιχειρηματιών, αυτοδημιούργητων ανθρώπων που δεν το έβαζαν ποτέ κάτω, οι οποίοι διακρίνονται ακόμη και σήμερα από επιμονή, στοχοπροσήλωση και αγάπη γι’ αυτό που κάνουν. Με μύησαν σε ένα πλαίσιο αρχών και ηθικής που με καθόρισε. Πάνω απ’ όλα, όμως, με έμαθαν να μη σταματάω.
Προσωπικά, έβρισκα ενδιαφέρον σε πολλά. Λάτρευα τις ξένες γλώσσες, τα μαθηματικά, τη βιολογία, τον αθλητισμό αλλά και την τέχνη. Με ενεργοποιούσαν τα δύσκολα, τα άπιαστα, τα αδύνατα και ξεχώριζα για το πείσμα μου να βρίσκω λύσεις σε όλα.
Ήθελα πάντα να ήμουν έτοιμη, διαβασμένη και κατάλληλα εξοπλισμένη για κάθε ευκαιρία που θα βρισκόταν μπροστά μου. Είχα μάθει να εξυπηρετώ πελάτες και να διαχειρίζομαι οικονομικά θέματα. Έκανα ένα σύντομο πέρασμα από το Υπουργείο Οικονομικών κατά τη διάρκεια του οποίου ολοκλήρωσα το μεταπτυχιακό μου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τίποτα συναρπαστικό μέχρις ότου ένας σπουδαίος καθηγητής μού πρότεινε να γίνω μέρος της ιδρυτικής ομάδας που έχτισε τον οργανισμό στον οποίο εργάζομαι μέχρι σήμερα, το Ταμείο Ανάπτυξης Νέας Οικονομίας», δηλώνει χαρακτηριστικά.
«Με τράβηξε η δύναμη της επιχειρηματικότητας να μετασχηματίζει κοινωνίες, να δημιουργεί θέσεις εργασίας, να φέρνει καινοτομία και να επιλύει προβλήματα»
Η κυρία Λυμπεροπούλου προσθέτει ότι η εν λόγω πρόκληση τη συνεπήρε, διότι συνδύαζε διαφορετικούς ρόλους και απαιτούσε πολλαπλές δεξιότητες και γνώσεις. «Το όραμα περιλάμβανε τη δημιουργία ενός ευνοϊκού πεδίου για την ανάπτυξη, στήριξη και χρηματοδότηση επιχειρήσεων. Έθρεψε στην ουσία την επιθυμία μου να βλέπω τις ιδέες να μετατρέπονται σε πράξεις, και τις πράξεις σε ανάπτυξη και κοινωνική αξία. Με τράβηξε η δύναμη της επιχειρηματικότητας να μετασχηματίζει κοινωνίες, να δημιουργεί θέσεις εργασίας, να φέρνει καινοτομία και να επιλύει προβλήματα. Αυτή η διαρκής αναζήτηση για θετικό αντίκτυπο και η πρόκληση να μετατρέπεις το όραμα σε πραγματικότητα, ήταν για μένα πάντα πηγές έμπνευσης. Χωρίς τη γνώση που είχα αποκτήσει από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά κυρίως χωρίς τα ερεθίσματα από το οικογενειακό μου περιβάλλον, δεν θα μπορούσα να αποδώσω στον οργανισμό που βρίσκομαι σήμερα».
«Η παρακολούθηση των διεθνών επενδυτικών τάσεων διεύρυναν τους ορίζοντές μου και με βοήθησαν να σκέφτομαι πιο στρατηγικά»
Η Αντιγόνη Λυμπεροπούλου θεωρεί δύσκολο να απομονώσει ποιες ακριβώς ήταν σημαντικές στιγμές στην καριέρα της, καθώς πιστεύει ότι σπάνια κανείς αντιλαμβάνεται πόσο σημαντικό είναι αυτό που βιώνει τη στιγμή που το βιώνει. «Πολλές φορές αντιμετώπισα πάρα πολύ δύσκολες καταστάσεις, κατά τις οποίες φρόντιζα να είμαι ψύχραιμη, αισιόδοξη και έτοιμη για δράση. Ένιωθα πάντα μεγάλη ευθύνη για την αποστολή που είχα -ή ένιωθα ότι είχα- και όταν οι συνθήκες το επέτρεψαν, ήμουν εκεί για να την υποστηρίξω. Αναλάμβανα τις προκλήσεις και το ρίσκο με πάθος χωρίς να περιμένω αναγνώριση ή επιβράβευση. Με αποζημίωνε πάντα το γεγονός ότι μπορούσα να δημιουργήσω αξία και πρόοδο.
Αν έπρεπε να το αναλύσω περαιτέρω, σίγουρα υπήρξαν κομβικές στιγμές που λειτούργησαν ως σταθμοί εξέλιξης στην πορεία μου προς τη θέση της CEO. Η ανάληψη ευθυνών σε κρίσιμες φάσεις αποτέλεσε μια πρόκληση από την οποία εξήχθησαν συμπεράσματα και ταυτόχρονα αποδείχθηκε μια ώθηση προς την προσωπική ωρίμανση. Επίσης, η συμμετοχή μου σε διαπραγματεύσεις υψηλού επιπέδου, η σύνθεση και κατανόηση διαφορετικών οπτικών και η οικοδόμηση σχέσεων, ήταν μία ακόμα παράμετρος που με διαμόρφωσε. Πέρα από αυτές τις στιγμές, η δυνατότητα να συνομιλώ με πλήθος διαφορετικών ανθρώπων ήταν ουσιαστική. Και φυσικά, η εξωστρέφεια έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Η συνεχής επαφή με διεθνείς παράγοντες και η παρακολούθηση των διεθνών επενδυτικών τάσεων διεύρυναν τους ορίζοντές μου και με βοήθησαν να σκέφτομαι πιο στρατηγικά. Εξίσου σημαντικές, βέβαια, ήταν και οι στιγμές αμφιβολίας ή αμφισβήτησης, εκείνες που με έκαναν πιο ανθεκτική και με δίδαξαν να πιστεύω βαθιά στις ικανότητές μου, να μαθαίνω από τα λάθη και να προχωρώ μπροστά με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα», υπογραμμίζει.
«Το φύλο ίσως να επηρεάζει το στιλ ηγεσίας, αλλά η αποτελεσματικότητα εξαρτάται από το πλαίσιο, την κουλτούρα του οργανισμού, τις αξίες του ηγέτη»
«Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει “γυναικεία” ή “ανδρική” ηγεσία», απαντά η κυρία Λυμπεροπούλου μπροστά στο ερώτημα εάν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον τρόπο που διοικεί μια γυναίκα από εκείνον που διοικεί ένας άντρας. «Η αποτελεσματική διοίκηση είναι θέμα χαρακτήρα, δεξιοτήτων, εμπειρίας, ανεξαρτήτως φύλου. Το φύλο ίσως να επηρεάζει το στιλ, αλλά η αποτελεσματικότητα εξαρτάται από το πλαίσιο, την κουλτούρα του οργανισμού, και τις αξίες του ηγέτη. Υπάρχουν γυναίκες με αυστηρό, ιεραρχικό στιλ και άντρες με βαθιά συναισθηματική νοημοσύνη. Το πώς διοικεί κάποιος εξαρτάται από την προσωπικότητα και τις αξίες του, όχι από το φύλο του. Η αντίληψη ότι οι γυναίκες διοικούν πιο “συνεργατικά” ή οι άντρες πιο “αποφασιστικά” συχνά βασίζεται σε κοινωνικές προσδοκίες, όχι σε πραγματικά δεδομένα.
Πιστεύω ότι πρέπει να προχωρήσουμε σε έναν κόσμο πραγματικής ισότητας και να απομακρυνθούμε από γενικεύσεις, γιατί η απόδοση διαφορετικών χαρακτηριστικών ηγεσίας με βάση το φύλο μπορεί να ενισχύει διακρίσεις, ακόμη κι αν φαίνονται “θετικές”».
«Με ενδιαφέρει το ταξίδι, όχι ο προορισμός»
Η ίδια αντιλαμβάνεται ότι η λέξη ηγεσία υπάρχει για να καθορίζει αυτόν που ηγείται, που αναλαμβάνει την ευθύνη να οδηγήσει και άλλους σε έναν προορισμό. «Με βάση αυτόν τον ορισμό, θα δανειστώ την κλασική πλέον έκφραση ότι με ενδιαφέρει το ταξίδι, και όχι ο προορισμός», επισημαίνει η επιχειρηματίας. «Δυσκολεύομαι να προσδιορίσω τον προορισμό ως σημείο άφιξης, γιατί νιώθω μονίμως την ανάγκη της ευελιξίας και του επαναπροσδιορισμού του στόχου. Συνεπώς, στη διαδρομή αυτή είναι σημαντικό να νιώθουν όλοι καλά, να νιώθουν ότι ανήκουν στην ομάδα, ότι ακούγονται, ότι εξελίσσονται, ότι συνδιαμορφώνουν και ότι συνδημιουργούν. Με σεβασμό, με αρχές, με ικανοποίηση και χαρά. Αυτή είναι η δική μου αλήθεια, και για τον λόγο αυτόν επιδιώκω να συνδέσω, να ενώσω ανθρώπους με κοινές αξίες και να δημιουργήσω χώρους όπου η εξέλιξη δεν είναι ατομική αλλά συλλογική.
Αν μπορώ να κάνω έναν άνθρωπο να νιώσει σημαντικός, αν μπορώ να καλλιεργήσω εμπιστοσύνη, αν μπορώ να ενισχύσω τη φλόγα της δημιουργίας σε μια ομάδα —τότε έχω πετύχει τον σκοπό μου.
Η εμπιστοσύνη δεν χτίζεται με λόγια, αλλά με σταθερές πράξεις και έμπρακτο σεβασμό απέναντι στην ομάδα. Είναι ένα αμφίδρομο συναίσθημα που θεμελιώνεται πάνω σε αυτές τις αξίες και κάνει την ηγεσία αποτελεσματική και την ανάπτυξη ανθρώπων και επιχειρήσεων μια απτή πραγματικότητα», τονίζει η κυρία Λυμπεροπούλου.
Αν είχε μία λέξη προκειμένου να κατονομάσει το πιο σημαντικό στοιχείο για την επιτυχία μιας επιχείρησης στο σημερινό, διαρκώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό τοπίο, θα διάλεγε τη συνέπεια. «Είναι πολύ πιο δύσκολο απ’ ό,τι ακούγεται το να παραμένει κάποιος -και πόσω δε μάλλον μια επιχείρηση- συνεπής. Συνεπής στο όραμά της, στους ανθρώπους της, στους πελάτες της, στους μετόχους της. Ωστόσο, η λέξη αυτή οφείλει να ενσωματώνει ευελιξία στρατηγικής, κουλτούρα καινοτομίας και επένδυση στον άνθρωπο.
Η συνέπεια είναι θεμέλιο της εμπιστοσύνης και στην επιχειρηματική πραγματικότητα του σήμερα, αποτελεί έναν από τους πιο υποτιμημένους αλλά καθοριστικούς παράγοντες επιτυχίας. Χτίζει εμπιστοσύνη. Πελάτες, συνεργάτες και εργαζόμενοι νιώθουν ασφάλεια όταν οι λόγοι και οι πράξεις μιας επιχείρησης ευθυγραμμίζονται σταθερά. Δημιουργεί προβλεψιμότητα. Σε έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα, η συνέπεια λειτουργεί ως σταθερά. Επιτρέπει καλύτερο σχεδιασμό, μειώνει το ρίσκο και ενισχύει τη φήμη. Ενισχύει την κουλτούρα. Όταν η συνέπεια είναι αξία, γίνεται μέρος της καθημερινής λειτουργίας. Οι ομάδες λειτουργούν με σαφήνεια, αφοσίωση και επαγγελματισμό. Η συνέπεια διαμορφώνει ξεχωριστή ταυτότητα: συνέπεια στην ποιότητα, στην επικοινωνία και στην εμπειρία πελάτη είναι αυτό που κάνει ένα brand αξιόπιστο και αναγνωρίσιμο.
Η συνέπεια δεν σημαίνει ακαμψία. Σημαίνει σταθερότητα στις αξίες, αξιοπιστία στις πράξεις και συνέπεια στην εμπειρία που προσφέρει η κάθε επιχείρηση, ακόμα και όταν αλλάζει στρατηγική ή προσαρμόζεται σε νέες συνθήκες. Γιατί, φυσικά, πρέπει να προσαρμόζεται», σημειώνει.
«Η ικανότητα μιας επιχείρησης να εξελίσσεται χωρίς να χάνει τον πυρήνα της, τη στρατηγική της και τελικά την ταυτότητά της είναι κρίσιμη»
«Η ικανότητα μιας επιχείρησης να εξελίσσεται χωρίς να χάνει τον πυρήνα της, τη στρατηγική της και τελικά την ταυτότητά της είναι εξίσου κρίσιμη. Αυτό πιστεύω πως επιτυγχάνεται με ευελιξία στις δομές και τις διαδικασίες της, με τεχνολογική ενσωμάτωση που τονώνει την αποδοτικότητα και την ανταγωνιστικότητα και φυσικά με την αταλάντευτη διάθεση για την ενσωμάτωση νέων ιδεών και πρακτικών», συμπληρώνει.
«Ως επικεφαλής της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων, δεν θα έλεγα ότι αποφασίζω για την τύχη των επιχειρήσεων», δηλώνει η Αντιγόνη Λυμπεροπούλου. «Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε στην ΕΑΤΕ είναι να δημιουργούμε συνθήκες κατάλληλες ώστε κάθε φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο, κάθε επιχείρηση που έχει όραμα και προοπτική να έχει πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια. Επενδύουμε σε venture capital και private equity funds τα οποία με τη σειρά τους επενδύουν σε επιχειρήσεις. Προφανώς και καλλιεργούμε το έδαφος και εξασφαλίζουμε επενδυτικά κεφάλαια ώστε να υπάρχει κατάλληλο πεδίο για τη σύσταση των funds αυτών. Συμμετέχουμε ενεργά στη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου και αναλαμβάνουμε κάθε πρόσθετη δράση μπορεί να διευκολύνει την πρόσβαση των επιχειρήσεων σε κεφάλαια, δικτύωση και εν γένει ανάπτυξη», προσθέτει.
«Αν και δεν αποφασίζω για την τύχη των επιχειρήσεων, εντούτοις το άγχος είναι ίσως ακόμα μεγαλύτερο. Παλεύω να το μετατρέπω σε κινητήρια δύναμη που θα με βοηθήσει να επιτελέσω το σκοπό μου, που είναι η στήριξη της καινοτομίας, η ενίσχυση της ανάπτυξης και η δημιουργία ευκαιριών εκεί που δεν υπήρχαν. Προσπαθώ να το μοιράζομαι με μια ισχυρή και προσηλωμένη ομάδα, μειώνοντας την πίεση και ενισχύοντας την ορθότητα των επιλογών μου. Και μαζί με τα παραπάνω, αναζητώ διαλείμματα απόλυτης ηρεμίας που με επαναφορτίζουν τακτικά», σχολιάζει περαιτέρω η ίδια.
«Έχω μετανιώσει για κάποιες φορές που προσπάθησα να μην είμαι εγώ, που δεν άκουσα τη διαίσθησή μου και κινήθηκα πιο συντηρητικά»
Η Διευθύνουσα Σύμβουλος της HDBI δεν θα άλλαζε κάτι στη σταδιοδρομία της αν είχε τη δυνατότητα να γυρίσει τον χρόνο πίσω. «Κοιτώντας στο παρελθόν, διαπιστώνω ότι όλα έπαιξαν τον ρόλο τους και με οδήγησαν εδώ που βρίσκομαι σήμερα. Τίποτα δεν ήταν περιττό. Φυσικά, αν ήξερα όσα ξέρω σήμερα ίσως θα τα έκανα όλα σε πιο σύντομο χρόνο. Και θα έκανα και περισσότερα παιδιά! Αν κάτι πρέπει να πω, είναι ότι έχω μετανιώσει για κάποιες φορές που προσπάθησα να μην είμαι εγώ, που δεν άκουσα τη διαίσθησή μου και κινήθηκα πιο συντηρητικά. Αυτό θα το άλλαζα».
Η ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, σύμφωνα με την κυρία Λυμπεροπούλου, δεν είναι απλώς ζήτημα ισότητας· είναι αναπτυξιακή επιλογή με κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο. Ωστόσο, η ίδια πιστεύει ότι συνολικά η επιχειρηματικότητα πρέπει να ενισχυθεί. «Ο ρόλος της εκπαίδευσης είναι κομβικός. Υπάρχει ανάγκη για ενισχυμένη και στοχευμένη εκπαίδευση γύρω από την επιχειρηματικότητα, που θα μπορεί να εξοπλίσει τη νέα γενιά με τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες, βοηθώντας τη να ξεπεράσει τα εμπόδια, να προωθήσει την καινοτομία και να συμβάλλει στην ανάπτυξη. Τονίζω δε, ότι είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξη για τη γενιά που έρχεται, η οποία δεν περιορίζεται από παρωχημένα πρότυπα ή στερεότυπα», αναφέρει καταληκτικά, με ελπίδα.