Είναι τα μικροπλαστικά, τα μικροσκοπικά σωματίδια πλαστικού μεγέθους μικρότερου από 5 χιλιοστά που έχουν γίνει ένας διάχυτος ρύπος, εισχωρώντας στην τροφική αλυσίδα, το νερό και τον αέρα που αναπνέουμε.
Η παρουσία τους στον ανθρώπινο οργανισμό έχει πλέον επιβεβαιωθεί σε ζωτικούς ιστούς και όργανα, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου εγκεφάλου, του εντέρου και του αίματος, γεγονός που έχει οδηγήσει την επιστημονική κοινότητα σε πιο εντατική έρευνα για την κατανόηση των επιπτώσεων.
Τα μέχρι στιγμής ευρήματα είναι ανεπαρκή, σε πρόωρο στάδιο, μα ανησυχητικά, υποδεικνύοντας ότι ο κίνδυνος για την υγεία προέρχεται τόσο από τη φυσική παρουσία των σωματιδίων όσο και από την απελευθέρωση τοξικών χημικών ουσιών που μεταφέρουν.
Μία από τις πιο πρόσφατες δημοσιεύσεις, που φιλοξενήθηκε στο ιατρικό περιοδικό The New England Journal of Medicine επιβεβαίωσε ότι αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια έχουν την ικανότητα να διαπερνούν τους βιολογικούς φραγμούς του σώματος.
Ενώ μελέτες από το Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού που δημοσιεύθηκαν στο Nature Medicine κατέδειξαν την παρουσία μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Και σε κυτταρικό επίπεδο, μελέτες από το Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο της Ουτρέχτης έδειξαν ότι κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που εκτέθηκαν σε μικροπλαστικά, πέθαιναν ταχύτερα, υποδηλώνοντας τοξικότητα και διαταραχή της άμυνας του οργανισμού.
Πρακτικές αποφυγής της έκθεσης στα μικροπλαστικά
Δεδομένης της ευρείας διάχυσης των μικροπλαστικών στο περιβάλλον, η υιοθέτηση συμπεριφορών αποφυγής της έκθεσης μας στα μικροπλαστικά στην καθημερινότητα μας αποτελεί έναν τρόπο πρόληψης και μπορεί να επιτευχθεί με στοχευμένες αλλαγές στις συνήθειες μας.
Αρχικά, η αποφυγή της θερμότητας σε πλαστικά είναι ζωτικής σημασίας. Δεν πρέπει να ζεσταίνουμε φαγητό ή υγρά σε πλαστικά δοχεία, όπως τάπερ ή μπιμπερό, ούτε σε φούρνο μικροκυμάτων καθώς η θερμότητα αυξάνει την απελευθέρωση χημικών και μικροπλαστικών. Έτσι συνιστάται η αντικατάσταση των πλαστικών μιας χρήσης και των πλαστικών δοχείων αποθήκευσης με υλικά όπως το γυαλί και το ανοξείδωτο ατσάλι.
Το φιλτράρισμα του νερού της βρύσης με φίλτρο συνιστάται ενώ μπορούμε να αποφεύγουμε και τα φακελάκια τσαγιού που περιέχουν πλαστικές ίνες και γενικότερα είναι προτιμότερο να περιορίζεται η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων που έχουν αυξημένη επαφή με πλαστικό κατά τη βιομηχανική τους παραγωγή.
Η μείωση της εισπνοής μικροπλαστικών, τα οποία προέρχονται κυρίως από τα συνθετικά ρούχα και την οικιακή σκόνη, επιτυγχάνεται με τον τακτικό αερισμό των χώρων και τη χρήση ηλεκτρικής σκούπας με φίλτρο HEPA.
Στο πλύσιμο των ρούχων, τα ειδικά φίλτρα πλυντηρίου μπορούν να περιορίσουν τις μικροΐνες ενώ γενικότερα καλό είναι να προτιμούμε τα ρούχα εκείνα που είναι φτιαγμένα με φυσικά υλικά όπως το βαμβάκι ή το μετάξι.
Το ίδιο ισχύει και για τα κλινοσκεπάσματα αλλά και τα υλικά των επιπλων μας. Και στα καλλυντικά συνιστάται η χρήση φυσικών σφουγγαριών και ο έλεγχος για την αποφυγή προϊόντων απολέπισης που περιέχουν μικροσφαιρίδια πλαστικού.
Η υιοθέτηση αυτών καθώς και συμπληρωματικών αντίστοιχων πρακτικών προς αυτή την κατεύθυνηση είναι ίσως ό,τι περνά από το δικό μας χέρι για να προστατεύσουμε τον οργανισμό και την υγεία μας, ανοίγοντας πρακτικά και εμείς μια συζήτηση που θα έπρεπε έχει ξεκινήσει ήδη από καιρό.