Το πρόβλημα το αντιμετωπίζουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες και ιδιαίτερα οι πιο αναπτυγμένες που έχουν και μεγαλύτερα συστήματα πρόνοιας.
Οι 4 λύσεις για το πρόβλημα του ασφαλιστικού χωρίς την επίλυση του δημογραφικού
Επειδή η επίλυση του δημογραφικού προβλήματος θα απαιτήσει δεκαετίες πριν ωριμάσει, οι κυβερνήσεις έχουν 4 επιλογές: Η πρώτη είναι η αύξηση των ετών εργασίας και του χρόνου συνταξιοδότησης, η δεύτερη είναι η αύξηση κεφαλαιοποίησης του συστήματος με εισφορές ή χωρίς εισφορές (με επενδύσεις), η τρίτη είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός που απαιτεί λιγότερους εργαζομένους και η τέταρτη είναι η παραγωγική αξιοποίηση των μεταναστών.
Ήδη οι μεγάλες αλλά και μικρότερες ελληνικές επιχειρήσεις έχουν υιοθετήσει την τρίτη επιλογή (την είσοδο μεταναστών στην αγορά εργασίας) και προσπαθούν να εντατικοποιήσουν τον τεχνολογικό μετασχηματισμό. Μάλιστα, τα κεφάλαια που δαπανώνται από τις βιομηχανίες για τον εκσυγχρονισμό των τεχνολογικών υποδομών τους και την υιοθέτηση του AI είναι σε ιστορικά υψηλά στην Ελλάδα.
Θα ανέβουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης
Το «ιερό τοτέμ» που δεν θίγει κανένας είναι η ηλικία συνταξιοδότησης. Στη Γαλλία που αντιμετωπίζει τα ίδια προβλήματα η προσπάθεια αύξησης του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης κατά 2 χρόνια κατέβασε εκατομμύρια πολίτες στους δρόμους. Μάλιστα, η νέα κυβέρνηση στη Γαλλία δεν θέλει καν να το αγγίξει το θέμα. Οι αναλυτές λένε ότι σταδιακά όλα τα ευρωπαϊκά κράτη θα υιοθετήσουν όρια ηλικιών που θα αγγίζουν τα 70 έτη
Σε ότι αφορά την κεφαλαιοποίηση του συστήματος, οι επιλογές είναι είτε αύξηση εισφορών (που είναι επώδυνο και δεν το θέλει κανένας ) ή η υιοθέτηση ενός μοντέλου επενδυτικής κεφαλαιοποίησης , δηλαδή η αύξηση των επενδύσεων σε μετοχές. Η ραγδαία άνοδος των χρηματιστηρίων τα τελευταία χρόνια αποδίδεται στο γεγονός ότι πολλά Ασφαλιστικά Ταμεία στην Ευρώπη, αύξησαν τις τοποθετήσεις τους σε μετοχές.
Το δημογραφικό και η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού
Η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού λόγω της γήρανσης εκτιμάται ότι μπορεί να προκαλέσει μέχρι το 2050 μείωση στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στις χώρες του Ο.Ο.Σ.Α. κατά 8% σε σχέση με το 2021. Η εκτίμηση για την αντίστοιχη μείωση στην Ελλάδα είναι περίπου διπλάσια (15%), λόγω της αυξημένης επιβάρυνσης της χώρας μας από την αρνητική εξέλιξη την δημογραφικών δεικτών.