ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥ
Αθήνα, 14-2-2025
Αρ.Πρωτ.: 1572
Προς
την Γενική Γραμματεία
Πληροφοριακών Συστημάτων &
Ψηφιακής Διακυβέρνησης
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΘΕΜΑ: Έναρξη και Λήξη Υποχρέωσης Υποβολής Δ.Π.Κ. & Δ.Ο.Σ. και Ημερομηνίες Αναφοράς.
Η υποχρέωση υποβολής, εξαρτάται από την αιτία ένταξης και απένταξης σε καθεστώς πόθεν έσχες και έχει αρχή, η οποία ταυτίζεται χρονικά με την ένταξη ή επανένταξη στη δικαιοδοσία του νόμου περί πόθεν έσχες και τέλος, το οποίο προσδιορίζεται χρονικά με την απένταξη από αυτό.
Α. ΕΝΤΑΞΗ – Έναρξη της υποχρέωσης για υποβολή Αρχικής Δήλωσης.
1. Εξαιτίας απόκτησης ελεγχόμενης ιδιότητας για πρώτη φορά
α) αν η ιδιότητα που αποκτήθηκε είναι υποχρεωτικά ή κατά προτεραιότητα ελεγχόμενη, τότε οφείλεται υποβολή μίας μόνο αρχικής δήλωσης, μέχρι την εξάντληση της υποχρέωσης για αυτή την περίοδο ένταξης και ανεξάρτητα από την απόκτηση άλλων ιδιοτήτων, ενώ
β) αν η ιδιότητα που αποκτήθηκε είναι μη υποχρεωτικά και μη κατά προτεραιότητα ελεγχόμενη, τότε οφείλεται η υποβολή μίας αρχικής δήλωσης μέχρι την εξάντληση της υποχρέωσης για αυτή την περίοδο ένταξης, ανεξάρτητα από την απόκτηση άλλων μη υποχρεωτικά και μη κατά προτεραιότητα ελεγχόμενων ιδιοτήτων, εκτός αν εντός αυτής της περιόδου αποκτήθηκε και υποχρεωτικά ή κατά προτεραιότητα ελεγχόμενη ιδιότητα, οπότε γίνεται μετάβαση στην υποχρέωση κατά εκείνη την περίπτωση.
2. Εξαιτίας εκ νέου απόκτησης ιδιότητας, κατόπιν προγενέστερης απένταξης από το καθεστώς πόθεν έσχες, οπότε οφείλεται έκτοτε, η υποβολή αρχικής δήλωσης κατά την περίπτωση εκ των ανωτέρω, εκτός αν η απόκτηση νέας ιδιότητας συνέβη μέχρι την ημερομηνία αναφοράς (31.12) υποβολής της τελικής ετήσιας δήλωσης προγενέστερης λήξης υποχρέωσης.
3. Αποκλειστικά εξαιτίας σχέσης συζύνου/ΜΣΣ με πρόσωπα που απέκτησαν ελεγχόμενη ιδιότητα. Σε αυτή την περίπτωση, γεννάται από την έναρξη της σχέσης αυτοτελώς, η ίδια υποχρέωση με το έτερο μέρος της σχέσης, κατά τις παραπάνω περιπτώσεις.
4. Ειδικές προβλέψεις και εξαιρέσεις:
I) Απόκτηση ιδιότητας συζύγου/ΜΣΣ υπόχρεου προ της 28.02.2023.
Η Επιτροπή στην από 11.05.2023 συνεδρίαση της αποφάσισε ότι οι δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης των συζύγων, εν διαστάσει συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, που έχουν ήδη υποβάλει προ της 28.02.2023, θα θεωρούνται ως ετήσιες και ως εκ τούτου δεν υποχρεούνται σε εκ νέου υποβολή αρχικής ΔΠΚ καιΔΟΣ με την έναρξη ισχύος του Ν.5026/2023.
II) Απόκτηση ιδιότητας υπόχρεου από 28.2.2023 έως και 30.9.2024.
α) Οι ιδιότητες του άρθρου 4 του ν. 5026/2023, υποβάλλουν αρχική δήλωση κατά την παρ. 2 του άρθρου 68 του ν. 5113/2024, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα υπόχρεα πρόσωπα της παρ. 3 του άρθρου 3. Όλες οι άλλες ιδιότητες, απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής αρχικής δήλωσης, εφόσον υπέβαλαν ετήσια δήλωση για το ημερολογιακό έτος 2021 και υποχρεούνται να υποβάλλουν ετήσια δήλωση για τα ημερολογιακά έτη 2022 και 2023, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα υπόχρεα πρόσωπα της παρ. 3 του άρθρου 3, εφόσον έχουν προβεί σε έγκριση της δήλωσης των υπόχρεων της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/2003 (Α’ 309) για τη χρήση 2021, σύμφωνα με την περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 2 του ίδιου νόμου.
β) Με την εξαίρεση των ιδιοτήτων του άρθρου 4 και των σχετιζόμενων με εκείνες ιδιότητες της παρ. 3 του άρθρου 3, δεν υποχρεούνται σε εκ νέου υποβολή δηλώσεων με το σύστημα του ν. 5026/2023, όσοι τις υπέβαλλαν ή τις ενέκριναν, κατά την υποχρέωσή τους με το παλαιό σύστημα του ν. 3213/2003, μέχρι την ημερομηνία (8.12.2024 για τις αρχικές) που ξεκίνησε να λειτουργεί το νέο σύστημα υποβολής των δηλώσεων (απόφαση Επιτροπής Ελέγχου 11/5/2023).
5. Ημερομηνίες αναφοράς νια την συμπλήρωση πινάκων αρχικών δηλώσεων
α) Για τα πεδία που δεν είναι ενταγμένα σε διαλειτουργικότητα, ως ημερομηνία αναφοράς λαμβάνεται η ημερομηνία ανάληψης της ιδιότητας (άρθρ. 19 παρ. 2 εδ. 1), όπως προκύπτει από επίσημο έγγραφο φορέα, το οποίο αναρτάται μαζί με την δήλωση.
β) Για τα πεδία που είναι ενταγμένα σε διαλειτουργικότητα (άρθρ. 19 παρ. 2 εδ. 2,3), ως ημερομηνία αναφοράς λαμβάνεται η ημερομηνία που αναφέρεται σε εκείνα, όπως αυτή βεβαιώνεται από σχετική εγγραφή ή έγγραφο του αντίστοιχου φορέα διαλειτουργικότητας, το οποίο επισυνάπτεται μαζί με την δήλωση.
γ) Για τα αλλοδαπά υπόχρεα φυσικά πρόσωπα που δεν διαθέτουν ελληνικό ΑΦΜ, με την από 26.09.2024 απόφαση της Επιτροπής ορίστηκε ως ημερομηνία αναφοράς και έναρξης της υποχρέωσης υποβολής αρχικής δήλωσης η 1.10.2024.
δ) Για τους υπαλλήλους της Γενικής Κυβέρνησης, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί ή αποσπαστεί κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, με άτυπες πράξεις διάθεσης, εφόσον από τα στοιχεία των υπηρεσιακών τους φακέλων προκύπτει η πλήρης και αποκλειστική τους απασχόληση στο ιδιαίτερο γραφείο υπαγόμενοι στο άρθρο 5 του ν. 5026/2023, η προθεσμία υποβολής αρχικών ΔΠΚ και ΔΟΣ του άρθρου 18 ν. 5026/2023 με το σύστημα του ν.5026/2023, σύμφωνα με την από 13.02.2025 απόφαση της Επιτροπής, εκκινεί από 01.11.2023, με ημερομηνία αναφοράς την ημερομηνία προσφοράς υπηρεσίας του καθενός.
Β. ΑΠΕΝΤΑΞΗ – Εξάντληση της υποχρέωσης για υποβολή Τελικής Ετήσιας Δήλωσης. Διακρίνονται οι ακόλουθες εκδοχές υποχρέωσης υποβολής τελικής .δήλωσης κατά την έξοδο από καθεστώς πόθεν έσχες, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 5026/2024, αν δεν μεσολαβεί επανένταξη λόγω άλλης απόκτησης ιδιότητας:
1. Εξαιτίας λήξης υποχρέωσης (χρονική εξάντληση)
α) Αν πρόκειται για ιδιότητα μη υποχρεωτικά και μη κατά προτεραιότητα ελεγχόμενη, τότε οφείλεται η υποβολή μίας τελικής δήλωσης το επόμενο ημερολογιακό έτος από εκείνο της λήξης της ιδιότητας για την εξάντληση της υποχρέωσης για αυτή την περίοδο ένταξης,
β) Αν η ιδιότητα είναι υποχρεωτικά ή κατά προτεραιότητα ελεγχόμενη, τότε η τελική δήλωση για την εξάντληση της υποχρέωσης για αυτή την περίοδο ένταξης υποβάλλεται, μέχρι την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δηλώσεων του δεύτερου ημερολογιακού έτους, μετά το έτος λήξης της ιδιότητας.
2. Εξαιτίας παύσης υποχρέωσης (πρόωρη διακοπή – πριν από την χρονική εξάντληση)
α) Λόγω παύσης κατοχής ελεγχόμενης ιδιότητας. Τότε, σε κάθε περίπτωση πλην του θανάτου, η ημερομηνία παύσης λαμβάνεται ως ημερομηνία λήξης της ιδιότητας και η υποχρέωση εξαντλείται κατά τα ανωτέρω, με την επισύναψη των οικείων παραστατικών. Σε περίπτωση θανάτου υπόχρεου, παύει αυτόματα η υποχρέωση υποβολής και δεν υποβάλλεται πλέον δήλωση για τον θανόντα, ενώ η ημερομηνία θανάτου λαμβάνεται και ως ημερομηνία “λύσης του γάμου” ή “διακοπής της σχέσης” συζύγου ή ΜΣΣ, κατά την παράγραφο 3 του άρθρου 3 του ν. 5026/2023, με την επισύναψη της σχετικής ληξιαρχικής πράξης θανάτου.
β) Λόγω διακοπής της σχέσης με πρόσωπο που φέρει ελεγχόμενη ιδιότητα (π.χ. διαζύγιο, θάνατος υπόχρεου που φέρει την ιδιότητα). Η Επιτροπή αποφάσισε ότι για τους συζύγους/ΜΣΣ, όταν ο μόνος λόγος που τους καθιστά υπόχρεους είναι η ύπαρξη σχέσης τους με υπόχρεο πρόσωπο που φέρει ελεγχόμενη ιδιότητα, “η τελική υποβολή ΔΠΚ και ΔΟΣ (τελική δήλωση) αφορά το έτος χρήσης εντός του οποίου επήλθε&ε το γεγονός της λύσης του γάμου”, επισυνάπτοντας και σε αυτή την περίπτωση μαζί με την δήλωση τα σχετικά παραστατικά».
Στη διάθεσή σας για τυχόν διευκρινήσεις και παρακαλούμε για τις ενέργειες σας.
Με εντολή Επιτροπής Ελέγχων
Ο Συντονιστής Ελέγχων
Προϊστάμενος της Ειδικής Υπηρεσίας
Δρ. Στυλιανός Γαλούκας