Κοινωνικές εντάσεις, σαμποτάζ και φυσικά κυβερνοεπιθέσεις αποτελούν λίγα μόνο από τα σοβαρά συμβάντα που δημιουργούν ένα σκηνικό έντονης μεταβλητότητας για την επιχειρηματικότητα.
Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις έχουν κατατάξει τους πολιτικούς κινδύνους και τη βία ως τους 10 κορυφαίους παγκόσμιους κινδύνους τα τελευταία τρία χρόνια, σύμφωνα με το Βαρόμετρο Κινδύνων Allianz 2025.
Σύμφωνα με τη νέα έκθεση της Allianz Commercial «Πολιτική βία και τάσεις πολιτικής αναταραχής 2025», οι πολιτικές αναταραχές κατατάσσονται ως η μεγαλύτερη ανησυχία για περισσότερο από το 50% των ερωτηθέντων εταιρειών παγκοσμίως, αντανακλώντας το γεγονός ότι τα περιστατικά αυξάνονται και διαρκούν περισσότερο.
Κλιμακούμενη ένταση, μειωμένη ανθεκτικότητα
Μέσα στο 2024, καταγράφηκαν πάνω από 80.000 περιστατικά ταραχών και διαδηλώσεων σε 20 χώρες, με ενδεικτικά παραδείγματα την Τουρκία, την Ινδία και τη Γερμανία. Οι εκλογές σε δεκάδες χώρες λειτούργησαν ως καταλύτες εντάσεων, εντείνοντας το ήδη ασταθές παγκόσμιο κλίμα.
Μια νέα κανονικότητα
Οι εταιρείες καλούνται να λειτουργήσουν σε ένα τοπίο όπου οι διαμαρτυρίες είναι συχνές, πιο μακροχρόνιες και πιο επιθετικές. Το 18% των σημαντικών διαδηλώσεων μέσα στο 2024 διήρκεσαν πάνω από τρεις μήνες. Σε αρκετές περιπτώσεις, υπήρξαν εμπρησμοί, λεηλασίες και καταστροφή υποδομών, με σημαντικό οικονομικό και λειτουργικό αντίκτυπο.
Το φαινόμενο επηρεάζει πλέον όλες τις ηπείρους: από τις αγροτικές κινητοποιήσεις στη Γαλλία και τα επεισόδια στο Παρίσι και το Λονδίνο, μέχρι τα βίαια επεισόδια στην Κένυα και τη Νέα Καληδονία. Πίσω από τα ξεσπάσματα βρίσκονται κοινωνικά και οικονομικά αίτια: ανισότητες, ακρίβεια, δημοσιονομικά μέτρα, κλιματικές ανησυχίες και πολιτική δυσπιστία.
Οι κυβερνοαπειλές αυξάνονται
Την ίδια ώρα η άνοδος των κρατικά υποκινούμενων κυβερνοεπιθέσεων φέρνει στο προσκήνιο έναν λιγότερο ορατό αλλά εξίσου επικίνδυνο εχθρό. Ηλεκτρονικές επιθέσεις σε εγκαταστάσεις ύδρευσης στις ΗΠΑ, χακαρίσματα κρίσιμων υποδομών και επιθέσεις σε βιομηχανικά δίκτυα αναδεικνύουν τη διείσδυση του ψηφιακού ρίσκου στη φυσική ασφάλεια.
Ενδεικτικά, μόνο το 2024, καταγράφηκαν 44 περιστατικά υβριδικών απειλών από τη Ρωσία στην Ευρώπη, με στόχους τηλεπικοινωνίες, ενεργειακές εγκαταστάσεις και δίκτυα logistics.
Ακτιβισμός… με συνέπειες
Η περιβαλλοντική διαμαρτυρία εξελίσσεται σε νέο παράγοντα κινδύνου για τις επιχειρήσεις.
Καθώς πολλές κυβερνήσεις δεν πιάνουν τους στόχους της πράσινης μετάβασης ή ακόμη περισσότερο ενισχύουν τις πρωτοβουλίες για ορυκτά καύσιμα ακτιβιστές ανά τον κόσμο είναι πια εξοργισμένοι.
Στη Γερμανία, εμπρηστικές επιθέσεις εναντίον του εργοστασίου της Tesla και εγκαταστάσεων σκυροδέματος κόστισαν εκατομμύρια. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περιβαλλοντικοί ακτιβιστές έκοψαν καλώδια οπτικών ινών σε ασφαλιστικές εταιρείες. Όλο και συχνότερα, παρατηρείται μετάβαση από την ανυπακοή στη δολιοφθορά.
Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις: Οι «εύκολοι στόχοι»
Ενώ οι μεγάλες επιχειρήσεις διαθέτουν υποδομές διαχείρισης κρίσεων, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις παραμένουν περισσότερο εκτεθειμένες. Ένα τοπικό κατάστημα σε εμπορικό δρόμο ή μια αποθήκη διανομής μπορεί να επηρεαστεί άμεσα, χωρίς δυνατότητα εναλλακτικής λειτουργίας ή μεταφοράς της δραστηριότητας.
Η περιορισμένη γεωγραφική παρουσία, οι χαμηλοί προϋπολογισμοί για ασφάλεια και η απουσία στρατηγικών continuity, καθιστούν τις ΜμΕ ιδιαίτερα ευάλωτες στις επιπτώσεις ενός επεισοδίου πολιτικής βίας, εξηγεί η έρευνα της Allianz.
Τι μπορούν να κάνουν οι επιχειρήσεις – Στρατηγική επιβίωσης
Οι ειδικοί της Allianz προτείνουν συστηματική παρακολούθηση ρίσκου και προετοιμασία μέσω BCP (Business Continuity Planning). Παράλληλα, συστήνουν:
- Αναθεώρηση ασφαλιστικών καλύψεων για πολιτική βία και SRCC.
- Μεταφορά ή ανακατανομή αποθεμάτων σε περιοχές χαμηλής επικινδυνότητας.
- Ενίσχυση ψηφιακής και φυσικής ασφάλειας.
- Διασπορά κρίσιμων λειτουργιών (π.χ. διανομή, IT, εξυπηρέτηση πελατών).
Η προστασία ανθρώπινου δυναμικού, υποδομών και φήμης περνά μέσα από στρατηγική πρόληψης και ευελιξία.
